Türkiye ve dünya ekonomisi, makroekonomik göstergeler, ekonomi haberleri ve analizler
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye Avrupa İş Konseyleri Koordinatör Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ, Türkiye-AB ilişkilerinin önemini vurgularken, vize meselesinin artık konuşmaktan sıkıldıkları ve aşmaktan yoruldukları bir bariyer haline geldiğini belirtti. Yalçındağ, vize sorununun ilişkileri ve geleceğe dair umudu zedeleyen kronik bir problem olduğunu ifade etti.
Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (KUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Esin Güral Argat, kentin uzun vadeli sürdürülebilir ekonomik geleceğine yönelik stratejik politikalar ve proje önerilerini içeren Kütahya Kalkınma Planı’nı kamuoyuyla paylaştı. Argat, ihracat pazarlarında olağanüstü bir daralma yaşandığını ve bunun 26 yıldır görmediği bir durum olduğunu belirtti.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, yatırım ve ihracattaki düşüşün büyüme için ciddi sinyaller verdiğini belirterek, finansman maliyetlerinin düşürülmesi, finansmana erişimin kolaylaştırılması ve döviz kuru ile enflasyon arasındaki korelasyonun korunması gerektiğini vurguladı. Avdagiç, Türkiye'nin bu sıkıntıları aşacak güce sahip olduğunu ancak hızlıca doğru politika setinin devreye alınması gerektiğini söyledi.
Goldman Sachs, Hürmüz Boğazı'nda yaşanabilecek olası bir kesintinin küresel enerji arzı risklerini artırdığını ve petrol fiyatlarında ciddi yükselişlere yol açabileceğini belirtti. Banka, Brent petrolünün kısa süreliğine 110 dolara çıkabileceğini, ancak 2025 sonunda 95 dolar civarına döneceğini öngörüyor.
Akkök Holding CEO’su İhsan Gökşin Durusoy, grubun 2025 yılında toplam 500 milyon doların üzerinde yatırım yapmayı planladığını açıkladı. Yatırımlar, Türkiye’nin cari açığını azaltacak, ihracat gücünü artıracak stratejik alanlara odaklanacak. Holding, kimya, ileri malzemeler, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde sürdürülebilir büyüme ve teknoloji odaklı adımlar atmayı hedefliyor.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Christine Lagarde, küresel belirsizlikler ve jeopolitik gerginlikler nedeniyle Avro Bölgesi büyüme görünümüne yönelik risklerin aşağı yönlü olmaya devam ettiğini belirtti. Lagarde, enflasyonun orta vadeli hedefleri olan yüzde 2 civarında seyrettiğini ve uygun para politikası duruşunu belirlemek için veriye dayalı bir yaklaşım izleyeceklerini ifade etti.
Almanya ve İtalya'da kamuoyu ve siyasetçiler, ülkelerin ABD'de tutulan altın rezervlerinin geri getirilmesi konusunda yönetime baskı yapıyor. Dünya Altın Konseyi verilerine göre, Almanya ve İtalya, ABD'den sonra en büyük altın rezervlerine sahip ülkeler arasında yer alıyor ve rezervlerinin önemli bir kısmını New York Fed'de saklıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'nın "Petrol 2025" raporuna göre, küresel petrol piyasaları köklü bir dönüşümden geçiyor. Geçmişteki ana etkenler olan ABD arz artışı ve Çin talep büyümesinin etkisi azalırken, elektrikli araçlar ve yenilenebilir enerji kaynakları talebi düşürüyor. Petrokimya sektörü ise gelecekteki ana büyüme kaynağı olarak öne çıkıyor.
Bir ankete göre, Almanya ekonomisinin iki yıllık daralmadan sonra 2025'te büyümesi bekleniyor. Anket katılımcıları, Avrupa’nın en büyük ekonomisinde gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) bu yıl yüzde 0,2 artacağını öngörüyor. Önümüzdeki iki yıl için ise 2026’da yüzde 1,1, 2027’de ise yüzde 1,7’lik bir büyüme bekleniyor.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkan Yardımcısı Luis de Guindos, Euro Bölgesi'nde enflasyonun aşırı düşmesi riskinin sınırlı olduğunu ve euronun değer kazanmasının büyük bir endişe kaynağı olmadığını belirtti. Guindos, enflasyon risklerinin dengeli olduğunu savundu.
Baker Hughes CEO’su Lorenzo Simonelli, küresel sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) üretim kapasitesinin 2035'e kadar yıllık 950 milyon tona ulaşacağını tahmin ettiğini belirtti. Artan talep ve yeni projelerin bu büyümeyi destekleyeceği öngörülüyor.
Küresel piyasalarda İsrail-İran gerilimiyle jeopolitik endişeler sürerken, petrol fiyatları yükseldi. Asya borsaları karışık seyretti; dolar güçlü kalmaya devam etti. Yatırımcılar bu hafta açıklanacak Fed faiz kararına odaklanmış durumda. Altın fiyatları zirveye yakın seyrediyor, tahvil getirileri ise hafif geriledi.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Türkiye ekonomisinin yıllık en az yüzde 4,5-5 bandında büyümesi gerektiğini belirterek, bunun için enflasyonun kalıcı olarak tek haneye indirilmesi ve yüksek faiz ortamının sonlandırılması gerektiğini vurguladı. Avdagiç ayrıca, yeni yatırım teşvik sistemini ve KOBİ'lere yönelik teşvik beklentilerini değerlendirdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) blog sayfasında yayımlanan bir analize göre, Türkiye’nin ihracatında ürün ve ülke çeşitliliğinin arttığı ve ihracat yapısının daha dayanıklı hâle geldiği belirtildi. Ürün ve ürün-ülke sayısındaki artışın küresel ticarete entegrasyonu güçlendirdiği, ihracatın dengeli dağılımının ise dış şoklara karşı direnci artırdığı vurgulandı.
Kaynaklara göre Japonya Merkez Bankası (BOJ) yetkilileri, enflasyonun beklenenden güçlü artacağını öngörüyor. Gelecek haftaki toplantıda faizin sabit tutulması beklenirken, küresel ticaret görüşmelerinin etkisine bağlı olarak yıl sonuna doğru faiz artışı tartışmaları gündeme gelebilir.
Küresel elektrikli araç satışları mayısta yıllık bazda yüzde 24 artarak 1,6 milyona ulaştı. Bu büyümede Çin'deki bir milyonu aşan satışlar etkili olurken, Kuzey Amerika pazarında büyüme kısıtlı kaldı. Ocak-mayıs döneminde ise küresel satışlar yüzde 28 artışla 7,2 milyona çıktı.
ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO) analizine göre, Temsilciler Meclisi'nde kabul edilen vergi indirimi tasarısı yürürlüğe girerse, 2026-2034 döneminde hanehalklarının kullanabileceği kaynaklar ortalama artacak ancak bu artış eşit dağılmayacak. Analiz, en alt gelir grubunun kaynaklarında düşüş yaşanacağını, orta ve üst gelir gruplarının ise artış göreceğini belirtiyor.
Tarım ve Gıda zirvesinin son oturumunda üretim ve tedarik zinciri ele alındı. Oturumda, küreselleşme sonrası verimlilik ve üretim maliyetinin düşürülmesinin önemi, iklim değişikliğinin etkisi, yeni nesillerin tarıma teşviki, çiftçi nüfusunun yaşlanması, gıda güvenliği, israfın önlenmesi ve hanehalkının ekonomik durumu gibi konular tartışıldı.
Türkiye’nin tarım ve gıda sektörü liderlerini bir araya getiren HT Sürdürülebilir Gıda ve Tarım Zirvesi'nde, gıda tarım sistemlerinde mutlaka değişikliğe gidilmesi gerektiği vurgulandı. Nüfus artışına rağmen tarım alanları ve su kaynaklarının kaybedildiği belirtilirken, FAO ve özel sektör temsilcileri sürdürülebilir uygulamalar ve iklim değişikliğine uyum konularını ele aldı.
HT tarafından düzenlenen Sürdürülebilir Tarım ve Gıda Zirvesi'nin ilk oturumunda gıda güvencesi ve kalite yönetimi ele alındı. Oturumda konuşan Alp Önder Özpamukçu, raflardaki fiyat istikrarının temelinin tarlada atıldığını belirterek, tarımın güçlendirilmesi, verimliliğin artırılması ve bölgesel üretim planlamasının önemine vurgu yaptı.
