Türkiye ve dünya ekonomisi, makroekonomik göstergeler, ekonomi haberleri ve analizler
Cumhuriyetçilerin kontrolündeki ABD Temsilciler Meclisi, ABD Başkanı Donald Trump'ın devasa vergi indirimi ve harcama tasarısını kabul etti. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada Trump'ın desteklediği tasarıyı bugün yerel saat ile 16.00'de (TSİ 23:00) imzalayacağı belirtildi.
Japonya’nın ortalama hanehalkı harcamaları beklentileri aşarak, yıllık bazda reel olarak yüzde 4,7 arttı. Cuma günü açıklanan resmi verilere göre bu artış, Ağustos 2022’den bu yana görülen en yüksek seviye oldu ve ekonomistlerin yüzde1,2’lik medyan tahminini geride bıraktı.
Petrol fiyatları, Cuma günü fazla değişiklik göstermedi. Güçlü istihdam verileri, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz oranlarını sabit tutacağı beklentisini güçlendirirken, yatırımcılar ABD Başkanı Donald Trump’ın çeşitli ülkelere uygulayacağı tarifelerle ilgili netlik kazanmasını bekliyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, ABD Senatosunda onaylanan vergi indirimi tasarısının bütçe açığını artıracağını ve federal borcun azaltılması tavsiyesine ters düştüğünü söyledi. Kozack, IMF'nin ABD'nin kamu borcunu düşürmek için bütçe açığını azaltması gerektiği tutumunu koruduğunu belirtti.
ABD Ticaret Bakanlığı'nın yayımladığı verilere göre, ülkenin dış ticaret açığı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 18,7 artarak 71,5 milyar dolara yükseldi. Bu rakam, ekonomistlerin medyan beklentisi olan 71 milyar doların biraz üzerinde gerçekleşti.
ABD Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) tarafından yayımlanan Haziran ayı hizmet sektörü satın alma yöneticileri endeksi (PMI) verilerine göre, endeks beklentilerle paralel 50,8'e yükselerek yeniden büyümeye işaret etti. Fiyat endeksi gerilerken, yeni siparişler arttı ancak istihdam endeksi daralma gösterdi.
ABD Çalışma Bakanlığı'nın yayımladığı verilere göre, ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunan kişi sayısı 28 Haziran ile biten haftada bir önceki haftaya göre 4 bin kişi azalarak 233 bine geriledi. Bu düşüş, Haziran başından beri devam eden trendi sürdürürken, ekonomist beklentilerinin de altında kaldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan haftalık verilere göre, 27 Haziran haftasında brüt döviz rezervi 154,4 milyar dolara, net rezerv 46,4 milyar dolara ve swap hariç net rezerv 28,4 milyar dolara geriledi. Altın rezervleri de bu dönemde düşüş gösterdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre, yurt dışında yerleşik kişiler 27 Haziran haftasında piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış olarak 247,7 milyon dolar net hisse alımı gerçekleştirdi. Aynı hafta DİBS net alımları da 305,1 milyon dolar oldu.
S&P Global ve Hamburg Ticaret Bankası (HCOB), Euro Bölgesi'nin haziran ayına ilişkin PMI verilerini yayımladı. Verilere göre, Euro Bölgesi ekonomisi haziran ayında bir miktar büyüme gösterdi ve bileşik PMI son 3 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Haziran ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıklamasıyla konut ve işyeri kira artış oranları da belli oldu. Açıklanan Haziran enflasyon verisiyle birlikte Temmuz ayında konut ve işyerleri kiralarında uygulanacak tavan zam oranı da yüzde 43,23 açıklandı.
Ticaret Bakanlığı, yapay zeka araçlarıyla dijital mecralarda dolaşıma sokulan sahte videolarla, kamuoyunda güven oluşturmuş kişiler tarafından yatırım tavsiyesi verildiği izlenimi oluşturmak suretiyle yapılan paylaşımların dolandırıcılık girişimleri olduğunu bildirdi. Bakanlık, tüketicileri bu tür yüksek kazanç vaatlerine karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı.
Richmond Fed Başkanı Tom Barkin, ABD ekonomisinin güçlü olduğunu gösteren verilerle yetkililerin faiz oranlarını düşürmek için acele etmesine gerek olmadığını söyledi.
Petrol, yaklaşık iki haftanın en büyük yükselişinin ardından düştü. Yatırımcılar ABD ile ticaret ortakları arasındaki görüşmeleri ve bu hafta sonu yapılacak OPEC+ toplantısını izliyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabından Vietnam ile büyük bir ticaret anlaşması yaptıklarını duyurdu. Anlaşmaya göre, Vietnam'dan ABD'ye gönderilen mallara yüzde 20, aktarma durumunda ise yüzde 40 gümrük vergisi uygulanacak. Karşılığında Vietnam, ABD ürünlerine '0' gümrük vergisiyle tam erişim hakkı tanıyacak.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, Mayıs ayında Euro Bölgesi'nde mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 6,2'den yüzde 6,3'e yükselirken, Avrupa Birliği'nde yüzde 5,9 seviyesinde sabit kaldı. Genç işsizlik oranları her iki bölgede de hafif artış gösterdi.
Trafik ve kaskoda pert araçlara yönelik yeni bir uygulama başladı. Düzenlemeye göre, hasar maliyeti aracın değerinin yüzde 100'ünü geçen araçlar hurda olarak değerlendirilecek ve güvenli onarım sonrası trafiğe dahil edilme süreci başlatılacak. Bu adımın temel amacı can güvenliği endişelerini azaltmak.
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye'deki otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı 2025'in ilk yarısında yüzde 5,1 artışla 607 bin 379 adede ulaştı. Özellikle elektrikli otomobil satışları 85 bin 894 adetle toplam satışların yüzde 17,6'sını oluşturarak önemli bir artış kaydetti.
İstanbul Ticaret Odası (İTO), yılın başında yenilediği enflasyon endeksinde geriye dönük düzeltme yaptı. Hesaplama hatası nedeniyle yapılan revizyon sonrası özellikle Nisan ve Mayıs ayı aylık değişimlerinde önemli farklılıklar oluştu. Mayıs ayı enflasyonu yüzde 2,8'den yüzde 1,6'ya, Nisan ayı ise yüzde 3,21'den yüzde 4,4'e revize edildi.
