Türkiye ve dünya ekonomisi, makroekonomik göstergeler, ekonomi haberleri ve analizler
Petrol fiyatları, ABD'deki güçlü talep sinyalleri ve beklenenden fazla eriyen ham petrol stoklarının desteğiyle yükselişe geçti. Ancak, küresel ticaret müzakerelerindeki kırılgan iyimserlik ve jeopolitik belirsizlikler, bu yükselişin kalıcılığını sorgulatıyor ve piyasada yön arayışını derinleştiriyor.
Asya'nın teknoloji devi Güney Kore, beklentileri aşan büyüme verisiyle teknik resesyondan çıktı. Ancak bu toparlanmanın arkasında, ABD ticaret politikalarına yönelik endişelerle öne çekilen ihracat sevkiyatları yatıyor. Bu durum, büyümenin kalıcılığına dair ciddi soru işaretleri yaratıyor ve küresel ekonomi için önemli sinyaller içeriyor.
İsviçre merkezli finans devi UBS, ABD ile Japonya arasında imzalanan ve ilk bakışta olumlu görünen ticaret anlaşmasının, Japon ekonomisi için bir 'Truva Atı' olabileceği uyarısında bulundu. Analiz, anlaşmanın ihracatı ve şirket karlarını baskılayarak büyümeyi yavaşlatacağını ve Japonya Merkez Bankası'nın faiz artırımını 2026 sonrasına ertelemek zorunda bırakabileceğini öngörüyor.
Türkiye ekonomisi istihdam yaratırken, çalışma hayatının temel dinamiklerinden olan sendikalar kan kaybediyor. Çalışma Bakanlığı'nın son verileri, kayıtlı işçi sayısı artmasına rağmen sendikalı işçi sayısında ve oranında yaşanan sert düşüşü gözler önüne seriyor. Bu paradoks, ücret pazarlıklarından gelir dağılımına kadar pek çok alanda önemli sonuçlar doğurma potansiyeli taşıyor ve Türkiye'deki çalışma ilişkilerinin geleceğine dair kritik sinyaller veriyor.
Özel sektör ve sivil toplum işbirliğinin, Türkiye'nin insan sermayesine yaptığı stratejik yatırımı gözler önüne seren Ders Destek Projesi, ekonomik kalkınmanın temel taşlarından olan eğitimde fırsat eşitliği için somut bir model sunuyor. Proje, sadece akademik başarıyı artırmakla kalmıyor, aynı zamanda kendi kendini besleyen bir gönüllülük ekosistemi yaratarak önemli bir sosyal değer üretiyor.
ABD, küresel ticaret politikasında üç farklı strateji izliyor: Japonya ile stratejik ortaklık, Avrupa Birliği ile güç gösterisi ve Çin ile temkinli diyalog. Ünlü yatırımcı Scott Bessent'in analizleri, Washington'un her bir ticaret partnerine karşı özel bir taktik geliştirdiğini ve küresel ekonomik dengelerin yeniden şekillendiğini gözler önüne seriyor. Bu çok yönlü yaklaşım, piyasalar için hem fırsatlar hem de riskler barındırıyor.
ABD konut piyasası, yüksek faizler ve kronik arz kıtlığı arasında sıkışarak derin bir paradoks yaşıyor. Haziran ayında ikinci el konut satışları son 10 ayın en düşük seviyesine gerilerken, medyan konut fiyatları rekor kırarak 435 bin doları aştı. Bu durum, piyasada hem alıcıları hem de satıcıları felç eden bir 'kilitlenme etkisine' işaret ediyor.
Yaklaşık 600 bin kamu işçisini ilgilendiren toplu sözleşme görüşmelerinde hükümet, enflasyona endeksli zam teklifini geri çekerek stratejik bir değişikliğe gitti. Bu hamle, ekonomi yönetiminin dezenflasyon kararlılığını gösterirken, işçileri reel ücret kaybı riskiyle karşı karşıya bırakıyor. Yeni teklif, piyasalara sıkı duruş mesajı verirken, sendikalarla pazarlık sürecini zorlaştıracak gibi görünüyor.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, Türk sanayisinin alarm verdiğini duyurdu. Yüksek enflasyonun mirası olan maliyet baskısı ile mevcut sıkı para politikasının getirdiği finansman zorlukları arasında sıkışan şirketlerin kârlılıkları eriyor ve finansal dayanıklılıkları tehlikeli bir şekilde zayıflıyor. Bu durum, yatırım iştahını keserken resesyon riskini de gündeme taşıyor.
TÜİK'in açıkladığı verilere göre, lisans mezunları arasında en yüksek istihdam oranına sahip bölümler tıp ve öğretmenlik olurken, en çok kazandıranlar pilotaj ve mühendislik dalları oldu. Rapor, lisans ve ön lisans mezunlarının istihdam oranlarını, iş bulma sürelerini ve kazanç durumlarını detaylandırıyor.
Petrol, ticaret görüşmelerindeki gelişmeleri takip ederken yükseldi. Brent petrol üç günlük düşüşün ardından varil başına 69 dolara doğru yükselirken, ABD ham petrolü ise yaklaşık 66 dolar seviyelerinde seyrediyor.
Çinli yüksek teknoloji firması Astronergy, 700 milyon dolar yatırımla Balıkesir'de 5 gigavat kapasiteli yerli güneş paneli hücre üretimi fabrikası kuracak. Türkiye'nin HIT-30 Programı kapsamında inşa edilecek fabrikanın 2028'de tam kapasite hizmet vermesi amaçlanıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, bu yılın ilk çeyreğinde yurt içinde ikamet eden 10 milyon 750 bin kişi seyahate çıktı. Toplam seyahat sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 28,4 artarak 12 milyon 653 bin olarak gerçekleşti. Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 85 milyon 317 bin geceleme yaptı.
Petrol, ABD ile Avrupa Birliği arasındaki büyüyen ticaret savaşı endişeleriyle Salı günü hafifçe geriledi. Bu durumun ekonomik aktiviteyi düşürerek yakıt talebi artışını sınırlayacağı endişeleri yatırımcıları olumsuz etkiledi.
Uluslararası Para Fonu (IMF), iki numaralı yetkilisi Gita Gopinath'ın Ağustos ayı sonunda görevinden ayrılarak Harvard Üniversitesi'ne döneceğini duyurdu. Gopinath, 2019'da fona baş ekonomist olarak katılmış ve bu görevi üstlenen ilk kadın olmuştu.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Fed Başkanı Powell'ın görevden alınması tartışmalarına ilişkin, Fed'in bir kurum olarak başarısının incelenmesi gerektiğini belirtti. Bessent ayrıca, tarifeler konusunda felaket tellallığı yapıldığını ancak enflasyonun düşük kaldığını kaydetti.
Bakır fiyatları, Çin’den gelen talebin arttığına dair işaretler ve eritme ocaklarının hurda metal kıtlığı potansiyeline karşı hazırlık yapmasıyla iki haftanın en yüksek seviyesine yükseldi.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (Betam) Temmuz 2025 raporuna göre, Haziran'da reel konut fiyatları ülke genelinde artarken, reel kiralar da yükselişini sürdürdü. Türkiye genelinde ortalama satılık konut metrekare fiyatı 36.768 TL, ortalama kiralık metrekare fiyatı ise 234 TL oldu.
TÜİK verilerine göre, ikinci el otomobil satışları yılın ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7,8 artarak 3 milyon 477 bin 433 adede ulaştı. Satışlardaki artışta bayram tatilleri, döviz kurundaki dalgalanmalar ve ikinci el fiyatlarının sıfır araçlara göre daha uygun kalması etkili oldu.
Rekor seviyedeki altın fiyatları, Rusya’nın Çin’e yaptığı değerli maden ihracatını neredeyse ikiye katladı. Çin gümrük idaresi kaynaklı Trade Data Monitor tarafından açıklanan verilere göre, 2025’in ilk yarısında Çin’in Rusya’dan yaptığı değerli maden cevheri ve konsantre ithalatı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 80 artışla 1 milyar dolara ulaştı.
