Türkiye ve dünya ekonomisi, makroekonomik göstergeler, ekonomi haberleri ve analizler
ABD Başkanı Donald Trump daha fazla ticaret anlaşması imzalamaya istekli olsa da Çin ve Avrupa ile görüşmeler iletişim kopuklukları ve yeni gümrük vergisi tehditleri nedeniyle durma noktasına geldi. Son günlerde, Trump’ın ticaret konusunda yine riskli bir politika izlemesi ve gerilimi tırmandıran açıklamalarıyla, ileriye dönük patika daha da karmaşık hale geldi.
Çin’in imalat sektörü Mayıs ayında Caixin/S&P Global PMI verilerine göre Eylül 2022’den bu yana en hızlı daralmasını yaşadı. Endeks 48,3’e gerileyerek 50 eşiğinin altına düştü. Bu düşüşte yurt dışı talepteki azalma ve yeni ihracat siparişlerindeki gerileme etkili oldu.
Ticaret Bakanı Bolat, yarın Paris'te düzenlenecek OECD Bakanlar Konseyi toplantısına katılacak. Toplantıda küresel ekonomi, iklim değişikliği, dijitalleşme, yapay zeka ve ticaret politikaları gibi konular ele alınacak. Bakan Bolat ayrıca AB Komisyonu Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic ile ikili görüşme gerçekleştirecek.
ABD Ticaret Bakanlığı, Nisan ayına ilişkin inşaat harcama verilerini açıkladı. Buna göre, ülkede mevsim etkisinden arındırılmış inşaat harcamaları, Nisan'da bir önceki aya kıyasla yüzde 0,4 azalışla 2,15 trilyon dolar oldu.
ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Kuzeydoğu'daki acil evsel ısıtma için kullanılan dizel yakıt rezervinin satılmasını ve kapatılmasını istiyor. Bu satıştan elde edilecek 100 milyon dolar gelirin bütçe açığını azaltmak amacıyla kullanılması planlanıyor. Rezervin satışı Kongre onayı gerektiriyor.
ABD'de imalat aktivitesi Mayıs ayında dördüncü ay üst üste daralma gösterdi. ISM imalat PMI endeksi beklentilerin altında kalarak 48,5'e geriledi. İthalat ve ihracat endeksleri de önemli düşüşler kaydetti.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), hava yolu şirketleri için bu yıla ilişkin net kar tahminini 600 milyon dolar düşürerek 36 milyar dolara revize etti. Raporda, küresel ticari çatışmaların beklentileri düşürdüğü belirtildi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, mayıs ayında sanayi grubu sektörlerinden otomotiv endüstrisi 3,9 milyar dolarlık ihracatla en fazla dış satım yapan sektör oldu. Sanayi grubunun toplam ihracatı yüzde 4,4 artışla 17,9 milyar dolara ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılında hanehalkı tüketim harcamalarında en yüksek payı yüzde 26 ile konut ve kira aldı. Bunu ulaştırma (yüzde 21,6) ve gıda/alkolsüz içecekler (yüzde 18,1) izledi. En düşük paylar ise sigorta/finansal hizmetler, eğitim ve eğlence/sağlık harcamalarında görüldü. Gelir gruplarına ve temel gelir kaynaklarına göre harcama dağılımı farklılık gösterdi.
Petrol fiyatları, üretici grubu OPEC+'ın Temmuz ayında üretimi önceki iki ayda olduğu gibi günlük 411 bin varil artırma kararı almasının ardından Pazartesi günü varil başına 1 doların üzerinde yükseldi. Brent ham petrolü yüzde 2,13, ABD ham petrolü ise yüzde 2,5 artış gösterdi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın çelik ithalatına uygulanan tarifeleri yüzde 25'ten yüzde 50'ye çıkarma planını açıklamasının ardından Japonya ve Güney Kore'deki çelik şirketlerinin hisseleri düştü. Bazı şirketler değer kaybederken, Trump'ın övgüsünün ardından Nippon Steel hisseleri yükseldi.
ABD'li iş insanı Elon Musk, bir röportajında, hükümetin verimliliğini artırmak için kurulan DOGE'un haksız yere günah keçisi ilan edildiğini ve bütçe açığını artıran harcama tasarısı nedeniyle hayal kırıklığına uğradığını belirtti. Musk ayrıca, danışmanlık görevi sırasında yönetimle fikir ayrılıkları yaşadığını ifade etti.
Çin Ulusal İstatistik Bürosu verilerine göre, imalat sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), Mayıs 2025'te önceki aya göre artarak 49,5'e yükseldi ancak 50'nin altında kalarak daralma seyrini sürdürdü. Bu durumun ana nedeni olarak ABD ile süregelen ticaret gerilimi gösteriliyor.
Kapasite mekanizmasından yararlanan 32 elektrik üretim tesisine nisan ayı için toplam 2 milyar 11 milyon 483 bin 75 lira ödeme yapılacak. TEİAŞ tarafından yayımlanan listeye göre, en yüksek ödeme Gebze Elektrik Üretim Limited Şirketi'ne yapılacak.
OPEC+ ülkeleri, temmuz ayında günlük petrol üretimini bir önceki aya göre 411 bin varil artırma kararı aldı. Bu artış, daha önce uygulanan gönüllü kesintilerin kademeli olarak sonlandırılması sürecinin bir parçası olarak duyuruldu.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından açıklanan verilere göre, 2025 Mayıs ayında İstanbul'da perakende fiyat artışı aylık yüzde 2,83, toptan fiyat artışı ise yüzde 0,69 olarak gerçekleşti. Bu oranlar, bir önceki aya göre enflasyonun yavaşladığını gösteriyor.
Çin Ulaştırma Bakanlığı verilerine göre, Ocak-Nisan 2025 döneminde ülke limanlarında taşınan kargo yükü ve konteyner miktarı geçen yılın aynı dönemine göre artış gösterdi. Bu artış, ABD ile Çin arasındaki ticaret geriliminin etkilerinin hissedildiği nisan ayında da devam etti.
ABD'de petrol sondaj kulesi sayısı bu hafta 4 azalarak 461'e geriledi. Petrol sahası hizmetleri şirketi Baker Hughes'un haftalık verilerine göre, ülkedeki kule sayısı son bir yılda ise 35 azaldı.
BOTAŞ Saros Yüzen LNG Terminali Temel Kullanım Usul ve Esasları'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Düzenlemeye göre, terminale yanaşan LNG gemilerinden saatte maksimum 9 bin metreküp LNG boşaltılmasına karar verildi. Kaynama gazının etkin yönetimi için gerekli asgari gazlaştırma miktarı da belirlendi.
Emekli bayram ikramiyeleri hesaplara yatmaya başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın duyurusuna göre, toplam 57,4 milyar TL tutarındaki ödemeler 31 Mayıs-4 Haziran tarihleri arasında SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklilerine yapılacak.
