Türkiye ve dünya ekonomisi, makroekonomik göstergeler, ekonomi haberleri ve analizler
ABD Başkanı Donald Trump, 9 Temmuz’da yürürlüğe girecek olan gümrük vergisi artışlarını ertelemeyi düşünmediğini açıkladı. Trump, Japonya dahil birçok ülke ile ticaret müzakerelerini kesme ve bu ülkelere gümrük vergisi uygulama tehdidini yineleyerek ticaret ortakları üzerinde baskı kurmaya devam ediyor.
Donald Trump'ın 3,3 trilyon dolarlık vergi ve harcama kesintisi tasarısı, Cumhuriyetçi liderlerin yoğun çabalarının ardından Salı günü Senato'dan 51-50 oyla geçti. Başkan Yardımcısı JD Vance, eşitliği bozan oyu kullandı.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Christine Lagarde, euronun dolar karşısındaki artışının Euro Bölgesi'nin ekonomik kuvvetini yansıttığını belirtti. Lagarde, enflasyon hedefinin başarıldığını ancak dikkatli olunması gerektiğini ve faiz oranlarının veriye bağlı belirleneceğini ifade etti.
Avrupa Merkez Bankası Forumu'nda konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, ekonominin iyi durumda olduğunu ve tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisinin önümüzdeki aylarda, özellikle yaz aylarında görüleceğini belirtti. Powell, tarifelerin büyüklüğü nedeniyle bekle-gör politikası izlediklerini ve ekonomide beklenmedik zayıflıklar görülmesi halinde bu yıl bitmeden faiz indirebileceklerini ifade etti.
AMB yetkilisi Simkus, euronun dolara karşı güçlenmesi ve Orta Doğu'daki gerginliklerin enerji fiyatları üzerindeki etkisi nedeniyle enflasyonun yüzde 2 hedefinden sapabileceği uyarısında bulundu. Simkus, enflasyon görünümünün kırılgan olduğunu ve tahminlerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğinden emin olunamayacağını belirtti.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI anketinin Haziran 2025 dönemi sonuçları açıklandı. Manşet PMI haziranda 46,7'ye gerileyerek son sekiz ayın en düşük değerini aldı. Talepteki zayıflık, yeni siparişlerin azalmasına ve üretim hacminin düşmesine neden oldu. Sektörün faaliyet koşulları Nisan 2024'ten itibaren kesintisiz bozulma eğilimi gösterdi.
Goldman Sachs, ABD Merkez Bankası Fed'in faiz indirimlerine başlama tahminini Aralık ayından Eylül ayına çekti. Banka, tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisinin beklenenden az olduğunu ve Eylül'de indirim olasılığını yüzde 50'nin üzerinde gördüğünü belirtti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, gelecek üç aylık döneme ilişkin iç borçlanma stratejisini açıkladı. Buna göre Hazine, söz konusu dönemde 906,1 milyar liralık iç borç servisine karşılık 1 trilyon 74,3 milyar liralık iç borçlanma yapacak.
ABD Hazine Bakanı Scot Bessent, mevcut getiriler nedeniyle uzun vadeli borç satışlarını artırmanın mantıklı olmadığını belirtti. Enflasyonun yavaşlamasıyla faiz oranlarının düşeceğine inanan Bessent, Fed'i faiz kararlarında "donmuş" görünmekle eleştirdi ve gelecek haftalarda Fed Başkanı Powell'ın halefi üzerinde çalışacaklarını söyledi. Stablecoin mevzuatının Temmuz ortasına kadar gelebileceğini de ekledi.
Avrupa Merkez Bankası (AMB), para politikası stratejisinde önemli bir gözden geçirme yaparak, yüzde 2 olan enflasyon hedefini korurken, enflasyonun hem çok yüksek hem de çok düşük olduğu dönemlerde güçlü tepki verme taahhüdünde bulundu. Yeni strateji, artan belirsizlik ortamında fiyat istikrarına olan bağlılığı vurguluyor.
Eski ABD Başkanı Trump, Oval Ofis'te yaptığı açıklamada Kanada ve Avrupa Birliği ile ticaret politikalarını eleştirdi. Ayrıca Fed Başkanı Jerome Powell'ı "berbat bir iş çıkardı" diyerek sertçe eleştiren Trump, yerine faiz oranlarını düşürecek birini atayacağını belirtti.
Hazine Bakanı Bessent, OECD Küresel Vergi Anlaşması'ndaki ilerlemeye dayanarak, ABD'nin haksız bulduğu dijital hizmet vergilerine karşı misilleme öngören "Bölüm 899" düzenlemesinin vergi tasarısından çıkarılmasını Senato ve Temsilciler Meclisi'nden talep etti.
Fed üyelerinden Christopher Waller ve Michelle Bowman, enflasyonun kontrol altında kalması durumunda Fed'in 29-30 Temmuz toplantısında faiz oranlarını düşürmeye açık olduklarını işaret etmişlerdi. Ancak Fed Başkanı Jerome Powell ve San Francisco Fed Başkanı Mary Daly de dahil olmak üzere yaklaşık bir düzine politika yapıcı bu görüşte değil.
Ticaret Bakanlığı, ikinci el otomobil satışındaki 6 ay ve 6 bin kilometre kısıtlaması ile ilan yoluyla belirlenen güncel satış fiyatının üzerinde pazarlama yasağının süresini 1 Ocak 2026 tarihine kadar uzattı. Düzenleme, yetki belgesi sahiplerinin yanı sıra bir takvim yılında 3 ve üzeri ikinci el taşıt satan gerçek ve tüzel kişileri de kapsayacak.
Türkiye Sanayici ve İş insanları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Orhan Turan, ABD'nin gümrük vergilerinin küresel ekonomide en ciddi risk olarak öne çıktığını belirtti. Turan, derneğin hazırlayacağı "Maliyet Bazlı Rekabet Gücü Endeksi" tanıtım toplantısında konuştu.
Fed Başkanı Jerome Powell, ABD Kongresindeki sunumunda, ekonomide yavaş büyüme ve yüksek enflasyonun bir arada görüldüğü stagflasyon riskinin şu anda temel senaryoları olmadığını belirtti.
Çin Başbakanı Li Qiang, Dünya Ekonomik Forumu'nun Tiencin'deki toplantısında yaptığı konuşmada, küresel ekonominin korumacı eğilimler nedeniyle zorluklarla karşılaştığını belirtti. Li, Çin'in bu zorluklara rağmen dünya ekonomisine entegre olmayı sürdüreceğini ve kapılarını dünyaya daha fazla açacağını vurguladı.
Almanya'da 2025 bütçe taslağı ve 2026 çerçevesi onaylandı. Maliye Bakanı Lars Klingbeil, 500 milyar euroluk özel fon ve rekor yatırımlarla ülkeyi modernize etmeyi hedeflediklerini belirtti. Bütçede yüksek borçlanma, altyapı, sosyal harcamalar ve savunma öne çıkıyor.
Amazon'un İngiltere'de 40 milyar sterlinlik yatırım planı onaylandı. Şirket, dört yeni lojistik merkezi kuracak ve 4 binin üzerinde yeni iş imkanı yaratacak. Yatırım, mevcut operasyon binalarının yenilenmesi ve genişletilmesini de kapsıyor.
ABD’nin İran’da üç nükleer tesise saldırmasının ardından Asya’da spot sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) fiyatları Şubat ayının sonundan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Bu saldırı, Hürmüz Boğazı trafiğinin aksayabileceği endişelerini artırdı ve fiyatları milyon BTU başına 14 dolara yükseltti.
