Dünyadan önemli haberler, uluslararası ilişkiler ve küresel gelişmeler
İngiltere, AB ile koordineli hareket ederek, Rusya'nın petrol gelirlerini hedef alan yeni önlemler kapsamında Rus ham petrolüne yönelik tavan fiyatı varil başına 60 dolardan 47,6 dolara indirdi. Bu adımla Rusya'nın gelir kaynaklarının azaltılması hedefleniyor.
Alman hükümeti, AB Komisyonu'nun 2028-2034 dönemi için önerdiği 2 trilyon euroluk bütçe teklifini ve yaklaşık 700 milyar euroluk artışı "kabul edilemez" olarak nitelendirerek karşı çıktığını açıkladı.
ABD merkezli Politico’nun haberine göre, Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA’dan yönetici ve uzman olmak üzere 2 bini aşkın kıdemli personelin işten ayrılacağı bildirildi. Bu durum, Beyaz Saray’ın NASA bütçesini azaltma planıyla aynı döneme denk geliyor ve Ay ile Mars misyonlarını riske atabileceği belirtiliyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İran'a zenginleştirilmiş uranyumun işletilmesi konusunda teknolojik yardım sağlamaya hazır olduklarını belirtti. Lavrov, fazla zenginleştirilmiş uranyumun Rusya'da işlenip İran'a geri verilebileceğini ifade etti. Ayrıca NATO'nun genişlemesini eleştirdi ve Fransa'nın Ukrayna'ya silah sağlamasını kınadı.
ABD Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçiler, Başkan Trump'ın büyük vergi ve harcama paketini geçirmek için yeterli oyu toplamada güçlük çekiyor. Maliyet endişesi taşıyan muhafazakarlar ve sosyal güvenlik kesintilerinden endişelenen ılımlıların direnişiyle karşılaşan liderler, tasarının geçmesi için gereken oyları sağlamaya çalışıyor.
ABD Yüksek Mahkemesi, doğum yoluyla vatandaşlık hakkını sınırlamayı amaçlayan başkanlık emrine karşı alt mahkemelerin ülke çapında ihtiyati tedbir kararı veremeyeceğine hükmetti. Bu karar, Trump'ın yürütme emrinin yasallığına doğrudan değinmese de, benzer davaların seyrini etkileyecek.
NATO liderleri, Lahey'deki zirvede 2035'e kadar savunma harcamalarını GSYİH'nin yüzde 5'ine çıkarma kararı aldı. Bu hedef, ittifakın yıllık harcamalarını bugünkü GSYİH üzerinden yaklaşık 1,2 trilyon dolar artırmasını gerektiriyor. Mevcut toplam harcama 1,4 trilyon dolar seviyesinde.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, eski ABD Başkanı Trump ile verimli bir görüşme yaptıklarını belirterek, ikili ilişkilerden NATO ortaklığına, bölgesel ve küresel meselelere kadar pek çok konuyu ele aldıklarını söyledi. Görüşmede 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi, Gazze ve Rusya-Ukrayna'daki çatışmaların sonlandırılması beklentisi, hava savunma sistemleri ve F-35 programı gibi konuların ele alındığı ifade edildi.
ABD Başkanı Trump, Hollanda'daki NATO Zirvesi'nde yaptığı açıklamalarda Fed Başkanı Jerome Powell'ı "çok aptal" ve "zeka seviyesi yaptığı iş için düşük" olarak niteleyerek eleştirdi. Trump ayrıca NATO savunma harcamalarının artışını, İran'a yönelik saldırıyı ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nı değerlendirdi.
NATO liderleri, savunma harcamalarını gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 5'ine çıkarma konusunda anlaştı. Rusya'nın artan saldırganlığına karşı karşılıklı savunma taahhütlerini yenileyen bu karar, ABD Başkanı Donald Trump için önemli bir zafer olarak görülüyor ve 2035 yılına kadar bu hedefe ulaşılması planlanıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ve İran'ın ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini düşündüğünü belirtti. NATO Zirvesi öncesinde konuşan Trump, her iki taraftan da memnun olmadığını ifade etti.
NATO liderleri, İran-İsrail gerilimi ve Rusya-Ukrayna savaşı gibi küresel gelişmelerin gölgesinde bugün zirvede bir araya geliyor. Toplantının ana gündem maddelerinden biri, özellikle ABD Başkanı Trump'ı yatıştırmayı amaçlayan savunma harcamalarının artırılması hedefleri ve bu konudaki üye ülkeler arasındaki anlaşmazlıklar.
ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda İsrail ve İran arasında tam ve eksiksiz bir ateşkes konusunda anlaşmaya varıldığını iddia etti. Trump, savaşın sonlandığını belirterek her iki ülkeyi tebrik etti.
ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine saldırıları sonrası Tahran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararı alması ve olası yanıtları tartışılıyor. Gerginliğin tırmanmasını önleme çabalarına rağmen, İran “tüm seçenekleri saklı tuttuğunu” belirtti.
ABD Başkanı Donald Trump'ın, İsrail-İran geriliminin artması üzerine G7 Zirvesi'nden erken ayrılarak Beyaz Saray'da ulusal güvenlik ekibiyle acil toplantı yapacağı belirtildi. Trump ayrıca, Tahran'daki herkesin derhal tahliye edilmesi gerektiğini ve İran'ın nükleer silaha sahip olmaması gerektiğini söyledi.
İsrail’in İran’a saldırması ve iki ülke arasındaki çatışmaların şiddetlenmesi öncesinde küresel ticaret politikalarının ele alınması gündemiyle planlanan G-7 liderler zirvesi Kanada’nın Kananaskis bölgesinde gerçekleşiyor. Zirve, İsrail-İran çatışması gölgesinde geçiyor.
G7 ülkelerinin liderleri, artan İran-İsrail gerilimi karşısında ortak bir bildiri taslağı üzerinde anlaştı. Reuters’in diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre, liderler bölgedeki istikrarın korunması ve çatışmaların tırmanmaması için çağrıda bulunmayı planlıyor. Bildiride, taraflara itidal çağrısı ve uluslararası hukuka saygı vurgusu öne çıkıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail'in saldırılarının kural tanımaz zihniyetini gösterdiğini belirterek, uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırdı. Dışişleri Bakanlığı da saldırıyı kınayarak, Netanyahu hükümetinin bölgesel istikrarı riske attığını vurguladı.
İran, İsrail'in saldırılarının ardından ABD ile nükleer müzakereleri durdurduğunu açıkladı. İran devlet televizyonuna göre, 15 Haziran'da Umman'da yapılması planlanan dolaylı görüşmelere katılmayacak.
ABD'nin Irak'taki büyükelçiliğinde kısmi tahliye kararı alması ve artan güvenlik riskleri sonrası petrol fiyatları hızla yükseldi. ABD ham petrolü varil başına 68 doların üzerine çıkarak Ekim ayından bu yana en büyük günlük kazancını kaydetti.
