Türkiye ve dünya ekonomisi, makroekonomik göstergeler, ekonomi haberleri ve analizler
ABD Başkanı Donald Trump'ın bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceğini açıklaması, piyasalarda büyük dalgalanmaya yol açtı. New York'ta bakır fiyatı rekor kırıp ardından düşerken, Londra'da da benzer bir hareket yaşandı. Küresel ticaret gerilimleri yatırımcıları temkinli olmaya itiyor.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), bu yıla ilişkin Brent türü ham petrolün varil fiyatı tahminini jeopolitik risklerdeki artış nedeniyle yaklaşık 2,9 dolar artırarak 68,89 dolara yükseltti. Raporda ayrıca 2025 ve 2026 yılları için de fiyat ve üretim tahminleri yer aldı.
ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika'ya 1 Ağustos'tan itibaren tüm ürünlere sektörel tarifelerden ayrı olarak yüzde 30 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Trump, bu adımın daha dengeli bir ticaret ilişkisi kurmayı amaçladığını belirtti ve Güney Afrika'yı ABD pazarına açılmaya davet etti.
Eski ABD Başkanı Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımlarda, Güney Kore ve Japonya'ya yönelik yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Trump, bu adımın ABD'nin söz konusu ülkelerle olan ticaret açığını dengelemek ve daha adil bir ticaret ilişkisi kurmak amacıyla atıldığını belirtti.
Deutsche Bank, “Avrupa, Orta Doğu ve Afrika 2. Yarıyıl Görünümü’ raporunda Türkiye ekonomisine yönelik değerlendirmelerde bulundu. Kurum, yıl sonu politika faizi beklentisini yüzde 37,5'ten yüzde 35'e çekti ve 2025 sonunda enflasyonun yüzde 29,5 olmasını bekliyor.
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, kurumun algoritmalarla yapılan rekabet ihlallerini yapay zeka ile tespit etmeyi planladığını açıkladı. Küle, dijital piyasalarda pazar gücünün kötüye kullanılmasına odaklanacaklarını, Frito Lay'e verilen 1,4 milyar lira ceza ve Tofaş/Stellantis devralma kararı gibi önemli adımlar attıklarını belirtti. Kurumun 30'dan fazla soruşturmasının devam ettiğini ekledi.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, AB'de konut fiyatları 2025'in ilk çeyreğinde yıllık yüzde 5,7, kiralar ise yıllık yüzde 3,2 arttı. Euro Bölgesi'nde de benzer artışlar yaşanırken, Türkiye hem konut fiyatları hem de kirada AB ülkeleri arasında açık ara en yüksek artışa sahip ülke oldu.
OYAK, Almanya merkezli Steag Power GmbH'nin yüzde 51 hissesini satın alarak İSKEN-Sugözü Enerji Santrali'nde tam kontrol sahibi oldu. 1360 MW kurulu güce sahip santral, Türkiye'nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 2,6'sını karşılıyor. OYAK Genel Müdürü, bu satın almanın enerji güvenliği açısından kritik bir kazanım olduğunu belirtti.
Temsilciler Meclisi, vergileri düşüren, güvenlik ağı programlarına yapılan harcamaları kısan ve temiz enerji çabalarını tersine çeviren 3,4 trilyon dolarlık mali paketi kabul etti. Tasarı, Başkan Trump için göçmenlik finansmanı, kalıcı vergi indirimleri ve yeni kesintiler içeren önemli bir zafer niteliğinde.
BYD, ABD Başkanı Donald Trump'ın ticaret politikalarından kaynaklanan jeopolitik gerilimler ve belirsizlikler nedeniyle Meksika'daki büyük fabrika yatırım planlarını askıya aldı. Şirket, jeopolitik konularda daha fazla netlik beklediğini belirtti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, NTV'de yaptığı açıklamalarda, enflasyonu düşürme hedefini vurgulayarak yıl sonunda 20'li, gelecek yıl ise 10'lu rakamların görüleceğini belirtti. Ekonomide dengeli büyüme ve istihdamda olumlu tablo olduğunu söyleyen Yılmaz, Merkez Bankası rezervlerinin 155 milyar doları aştığını kaydetti. ÖTV zammı konusunda ise henüz tam karara varılmadığını, enflasyon verisi sonrası değerlendirme yapılacağını ifade etti.
Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, Rusya ekonomisinin döngüsel bir soğuma döneminden geçtiğini ve enflasyonun beklenenden daha hızlı yavaşladığını belirtti. Nabiullina, enflasyon ve ekonomik faaliyetlerdeki soğumanın hızlanması halinde politika faizini daha hızlı düşürebileceklerini ifade etti.
ABD özel sektör istihdamı, ADP verilerine göre Haziran ayında beklenmedik şekilde 33 bin kişi azalarak iki yıldan uzun bir süre sonra ilk kez düşüş gösterdi. Bu durum, ekonomistlerin 98 bin kişilik artış beklentisinin oldukça altında kaldı ve işe alım konusundaki tereddütlerin iş kayıplarına yol açtığı belirtildi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, makroekonomik verilerdeki gelişmeleri değerlendirerek, küresel zorluklara rağmen ihracatın dirençli yapısını koruduğunu belirtti. Cari açığın öngörüler doğrultusunda sürdürülebilir seviyelerde kaldığını ifade eden Şimşek, risk primi (CDS) ve borçlanma maliyetlerindeki düşüşün kararlı duruşun sonucu olduğunu ve dezenflasyon süreciyle finansal koşulların daha da iyileşmesini beklediklerini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump, 9 Temmuz’da yürürlüğe girecek olan gümrük vergisi artışlarını ertelemeyi düşünmediğini açıkladı. Trump, Japonya dahil birçok ülke ile ticaret müzakerelerini kesme ve bu ülkelere gümrük vergisi uygulama tehdidini yineleyerek ticaret ortakları üzerinde baskı kurmaya devam ediyor.
Donald Trump'ın 3,3 trilyon dolarlık vergi ve harcama kesintisi tasarısı, Cumhuriyetçi liderlerin yoğun çabalarının ardından Salı günü Senato'dan 51-50 oyla geçti. Başkan Yardımcısı JD Vance, eşitliği bozan oyu kullandı.
Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Christine Lagarde, euronun dolar karşısındaki artışının Euro Bölgesi'nin ekonomik kuvvetini yansıttığını belirtti. Lagarde, enflasyon hedefinin başarıldığını ancak dikkatli olunması gerektiğini ve faiz oranlarının veriye bağlı belirleneceğini ifade etti.
Avrupa Merkez Bankası Forumu'nda konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, ekonominin iyi durumda olduğunu ve tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisinin önümüzdeki aylarda, özellikle yaz aylarında görüleceğini belirtti. Powell, tarifelerin büyüklüğü nedeniyle bekle-gör politikası izlediklerini ve ekonomide beklenmedik zayıflıklar görülmesi halinde bu yıl bitmeden faiz indirebileceklerini ifade etti.
AMB yetkilisi Simkus, euronun dolara karşı güçlenmesi ve Orta Doğu'daki gerginliklerin enerji fiyatları üzerindeki etkisi nedeniyle enflasyonun yüzde 2 hedefinden sapabileceği uyarısında bulundu. Simkus, enflasyon görünümünün kırılgan olduğunu ve tahminlerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğinden emin olunamayacağını belirtti.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI anketinin Haziran 2025 dönemi sonuçları açıklandı. Manşet PMI haziranda 46,7'ye gerileyerek son sekiz ayın en düşük değerini aldı. Talepteki zayıflık, yeni siparişlerin azalmasına ve üretim hacminin düşmesine neden oldu. Sektörün faaliyet koşulları Nisan 2024'ten itibaren kesintisiz bozulma eğilimi gösterdi.
