Dünyadan önemli haberler, uluslararası ilişkiler ve küresel gelişmeler
İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu, ABD'ye karşı misilleme alınmasına karar verildiğini açıkladı. Komisyon üyeleri, ABD'nin saldırganlığına karşı kararlı, pişmanlık yaratacak ve orantılı bir yanıt verilmesinin zorunluluğunu vurguladı. Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nın gözden geçirilmesi ve İran'ın üyeliğinin sonlandırılması da gündeme alındı.
İran, Katar ve Irak'taki ABD üslerine yönelik askeri harekat başlattığını bildirdi. İran devlet televizyonu, saldırının Katar'daki El-Udeyd üssüne yönelik olduğunu ve üssün yok edildiğini aktardı. ABD ve Katar yetkilileri ise can kaybı olmadığını ve saldırının engellendiğini belirtti.
Rusya’nın Birleşmiş Milletler Daimî Temsilcisi Vassily Nebenzia, ABD’nin İran’ın 3 nükleer tesisine hava saldırılarının ardından yaptığı açıklamada, Washington’ı sert bir dille eleştirdi. Nabenzya, “ABD’nin İran’a yönelik sorumsuz, tehlikeli ve provokatif eylemlerini kınıyoruz” ifadelerini kullandı.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran ile yaptığı görüşmelere ilişkin açıklamalarda bulundu. Grossi, İran'ın nükleer madde transferlerini bildirmesi gerektiğini ve Fordo'daki yer altı hasarının boyutunun belirsiz olduğunu belirtti. Ayrıca tüm taraflara itidal çağrısı yaptı.
Katar Dışişleri Bakanlığı, vatandaşların ve ziyaretçilerin güvenliğini sağlamak amacıyla ülkenin hava sahasındaki hava trafiğinin geçici olarak askıya alındığını duyurdu. Bu kararın, bölgedeki gelişmelere dayanarak alınan bir dizi önlemin parçası olduğu belirtildi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang, Pekin'de eski İngiltere Başbakanı Tony Blair ile yaptığı görüşmede, ABD'nin İran'a yönelik saldırılarını ve Orta Doğu'daki durumu değerlendirdi. Vang, ABD'nin güç kullanımıyla anlaşmazlıkları çözme yaklaşımının dünyaya yanlış bir mesaj verdiğini ve ciddi sonuçları olabilecek bir emsal oluşturduğunu belirtti.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres, ABD’nin İran’daki nükleer tesislere yönelik saldırısını sert bir dille eleştirerek, bu eylemin bölge için tehlikeli bir dönüm noktası olduğunu belirtti. Guterres, çatışmaların derhal durdurulması ve İran'ın nükleer programı hakkında müzakerelere dönülmesi çağrısı yaptı.
ABD’nin İran’a yönelik hava saldırılarının ardından bölgede artan misilleme riski nedeniyle, yaklaşık 2 milyon varil ham petrol taşıma kapasitesine sahip iki süper tanker Hürmüz Boğazı’nda yön değiştirerek geri döndü. Bu durum, gerilimin ticari gemiciliği etkilediğine dair ilk işaretleri veriyor.
Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric, İran'ın Katar'daki ABD üslerine yönelik saldırı haberleri üzerine konuştu. Dujarric, askeri faaliyetlerdeki artışların ve misillemelerin devam etmesinin sadece istikrarsızlığı artıracağını ve kısır bir intikam döngüsüne yol açacağını söyledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Pekin'de yaptığı açıklamada, İran ile İsrail arasındaki gerilimden derin endişe duyduklarını belirtti. Sözcü, Birleşmiş Milletler Şartı'na aykırı ihlallere karşı olduklarını ve İsrail üzerinde etkisi olan ülkenin (ABD'yi kastederek) gerilimi düşürmek için sorumlu davranması gerektiğini vurguladı.
Lufthansa Grubu, Orta Doğu'daki uçuşlarına ilişkin askıya alma uygulamasını uzattığını duyurdu. Tel Aviv uçuşları 31 Temmuz'a, Beyrut uçuşları 30 Haziran'a, Amman ve Erbil uçuşları ise 11 Temmuz'a kadar iptal edildi veya askıya alındı.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, İran'daki "TESA Kerec Atölyesi" ve "Tahran Araştırma Merkezi'nin" vurulduğu bilgisine sahip olduğunu duyurdu. Ajans, her iki tesisin de daha önce denetlendiğini belirtti.
Beyaz Saray, ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin merkezli ByteDance'in sahibi olduğu TikTok'un ABD'deki varlıklarını satması için verdiği süreyi 90 gün daha uzattığını açıkladı. Bu erteleme, önemli bir ilerleme kaydedilmemesi halinde satış veya kapatmayı zorunlu kılan bir yasaya rağmen yapıldı ve tarife anlaşmasının tamamlanması ile kullanıcı verilerinin güvenliğinin sağlanması için zaman tanıyacak.
Kanadalı üst düzey bir yetkili, Ukrayna konusunu ele alması planlanan G7 liderleri ortak bildirisinin ABD'nin itirazı üzerine iptal edildiğini söyledi.
İsrail ordusundan yapılan kısa yazılı açıklamada, "İsrail Hava Kuvvetleri şu anda Tahran bölgesinde bir dizi saldırı gerçekleştiriyor." ifadesi yer aldı.
ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'den "teslim olmasını" talep ederken İran'a karşı askeri bir saldırı başlatıp başlatmamayı değerlendirdiğini söyledi.
İsrail ve İran arasındaki gerilimin 6. gecesinde diplomatik temaslar ve askeri saldırılar yoğunlaştı. ABD Başkanı Trump ile İsrail Başbakanı Netanyahu arasında kritik bir telefon görüşmesi gerçekleşirken, aynı saatlerde İran ve İsrail karşılıklı füze saldırıları düzenledi.
Kanada, ev sahipliği yaptığı G7 zirvesinde Rusya-Ukrayna Savaşı'na değinilmesi planlanan ortak bildiriyi, ABD'nin bazı ifadelerin yer almasını istememesi üzerine iptal ettiklerini açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in İran'a yönelik saldırılarının uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve dünyayı nükleer felakete sürüklediğini belirterek, İsrail'i nükleer tesislere yönelik saldırıları durdurmaya çağırdı.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Kazakistan'da düzenlenen 2. Çin ve Orta Asya Zirvesi'nde, Orta Asya'nın 5 ülkesine kalkınma projeleri için 1,5 milyar yuan hibe edeceklerini ve mesleki eğitim için 3 bin kontenjan ayıracaklarını açıkladı.
