Türk sanayisi, ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadele için attığı adımların bedelini ağır bir şekilde ödemeye başladı. İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sektörün içinde bulunduğu durumu "kârlılığın aşındığı, finansal dayanıklılığın zayıfladığı" bir ortam olarak nitelendirerek, reel sektörün geleceğine dair ciddi endişeleri dile getirdi. Bu, geçmişin hatalı politikaları ile bugünün zorunlu reçetesi arasında sıkışan sanayicinin bir nevi imdat çığlığı anlamına geliyor.
Geçmişin Mirası: Kontrolden Çıkmış Maliyetler Bahçıvan’ın analizinin merkezinde, son birkaç yıldır sanayinin belini büken maliyet krizi yer alıyor. Pandemi sonrası tedarik zinciri sorunları veya jeopolitik gerilimlerin bu tabloyu tek başına açıklayamayacağının altını çizen Bahçıvan, asıl sorunun içeride arandığına işaret ediyor. Uzun süre devam ettirilen ve sürdürülebilir olmayan ekonomi politikalarının faturası, bugün yüksek enflasyon ve öngörülemez maliyetler olarak sanayicinin omuzlarına binmiş durumda.
"Zamanında bu kürsüden yaptığımız tüm uyarılara rağmen, kendi içinde tutarlı ve sürdürülebilir olmayan politikalarda ısrar etmenin neticesi, enflasyonda 10-15 yılın bin bir güçlükle elde edilen kazanımlarını 1-2 yıl içinde kaybetmek oldu."
Bu durum, şirketlerin sadece operasyonel maliyetlerini değil, aynı zamanda uzun vadeli planlama ve rekabet gücünü de doğrudan baltalıyor. Artan enerji, iş gücü ve hammadde fiyatları, kâr marjlarını eriterek şirketlerin en temel savunma mekanizması olan finansal tamponlarını yok ediyor.
Bugünün Gerçeği: Finansman Kıskaç ve Yavaşlayan Ekonomi Enflasyonu dizginlemek amacıyla devreye alınan sıkı para politikası ve artan faiz oranları, sanayici için ikinci bir darbe niteliği taşıyor. Bir yandan maliyetlerle boğuşan şirketler, diğer yandan da yatırım ve işletme sermayesi için ihtiyaç duydukları finansmana erişimde büyük zorluklar yaşıyor. Bu çift yönlü sıkışma, reel sektörün hareket alanını neredeyse tamamen kısıtlıyor.
İSO Başkanı'nın dikkat çektiği öncü göstergelerdeki ivme kaybı da bu tezi doğruluyor. Sanayi üretiminden imalat PMI verilerine, istihdam rakamlarından güven endekslerine kadar tüm veriler, ekonomide çarkların yavaşladığına işaret ediyor. Bu yavaşlama, enflasyonla mücadele için istenen bir sonuç olsa da, dozunun iyi ayarlanmaması halinde ekonomiyi bir resesyon sarmalına sokma riski taşıyor.
Sanayici İçin Ufukta Ne Var? Erdal Bahçıvan'ın çizdiği tablo, Türk sanayisinin karşı karşıya olduğu varoluşsal meydan okumayı gözler önüne seriyor. Şirketler için önümüzdeki dönem, bir hayatta kalma mücadelesine dönüşebilir. Bu süreçte ayakta kalabilmek için kritik önem taşıyan unsurlar şunlardır:
Finansal Disiplin: Şirketlerin borçluluklarını yönetmesi ve nakit akışını optimize etmesi her zamankinden daha önemli hale geliyor. Verimlilik Odaklılık: Artan maliyetler karşısında üretim süreçlerinde verimliliği artırmak, rekabette kalabilmenin tek yolu olabilir. Yatırım İştahının Kaybı: Yüksek belirsizlik ve pahalı finansman koşulları, yeni yatırımların ertelenmesine neden olarak Türkiye'nin uzun vadeli büyüme potansiyelini tehdit ediyor. Politika Öngörülebilirliği: Sanayicinin en temel talebi, kamunun atacağı adımların tutarlı, bütüncül ve öngörülebilir olmasıdır.
Sonuç olarak, İSO'dan gelen mesaj, ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadele ederken reel sektörün dayanıklılığını da gözetmesi gerektiğine dair güçlü bir uyarıdır. Aksi takdirde, enflasyon düşerken üretim ve istihdamın da feda edildiği, kazanımların kalıcı olmadığı bir ekonomik tablo ile yüzleşmek kaçınılmaz olabilir.
