Sanayi Üretimi Eylül'de Sert Geriledi: Ekonomideki Soğuma İşaretleri

Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden sanayi üretimi, 2025 yılı Eylül ayında beklenenden daha keskin bir daralma göstererek ekonomik aktivitedeki soğuma işaretlerini pekiştirdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, sanayi üretimi bir önceki aya kıyasla %2,2 oranında gerileyerek son beş ayın en sert düşüşünü kaydetti. Bu veri, özellikle imalat sanayindeki ivme kaybının derinleştiğine işaret ediyor.Aylık Bazda Keskin Düşüşün NedenleriEylül ayındaki %2,2'lik aylık daralma, sektörlerin geneline yayılan bir yavaşlamayı gözler önüne seriyor. Alt sektörler incelendiğinde, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi %1,2'lik mütevazı bir artışla bu genel eğilimin dışında kalırken, imalat sanayi endeksi %2,3 azaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi de %2,4'lük bir düşüş yaşadı.Bu düşüş, ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadele kapsamında uyguladığı sıkı para ve maliye politikalarının reel sektör üzerindeki etkilerinin somut bir göstergesi olarak yorumlanabilir. Yüksek faiz oranları, kredi maliyetlerinin artması ve iç talepteki yavaşlama, üreticilerin yeni yatırım ve üretim kararlarını ertelemesine neden oluyor. Küresel ekonomideki yavaşlama ve ihracat pazarlarındaki belirsizlikler de bu daralmada etkili faktörler arasında sayılabilir.Yıllık Büyümede İvme Kaybı ve Gelecek ProjeksiyonlarıSanayi üretiminin geçen yılın aynı dönemine göre %2,9 artış kaydetmesi, ilk bakışta olumlu görünse de, bu oran Mart ayından bu yana kaydedilen en yavaş yıllık artış olmasıyla dikkat çekiyor. Bu durum, baz etkisiyle elde edilen büyümenin dahi ivme kaybettiğini ve ekonominin genelinde bir yavaşlama trendinin güçlendiğini gösteriyor.Ekonomi editörleri, "Eylül verileri, Türkiye ekonomisinin 'yumuşak iniş' senaryosundan ziyade, daha belirgin bir soğuma sürecine girdiğini teyit ediyor. Özellikle iç talebin daralması ve küresel ekonomideki belirsizlikler, sanayi üretimini baskılamaya devam edebilir. Bu durum, yıl sonu büyüme tahminlerinin aşağı yönlü revize edilmesine yol açabilir." değerlendirmesinde bulunuyor.Yıllık bazda alt sektörlere bakıldığında, madencilik ve taş ocakçılığı %3,1, imalat sanayi %2,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sektörü %5,3 artış gösterdi. Ancak bu artışların bir önceki aya göre yaşanan keskin düşüşleri telafi etmekte yetersiz kaldığı aşikar.Piyasalar ve Politika Yapıcılar İçin SinyallerSanayi üretimindeki bu gerileme, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz politikaları ve hükümetin büyüme hedefleri açısından önemli sinyaller taşıyor. Yavaşlayan sanayi üretimi, enflasyonist baskıları bir miktar hafifletebilecek olsa da, aynı zamanda istihdam piyasası üzerinde olumsuz etkiler yaratma potansiyeline sahip. Önümüzdeki dönemde, sanayi sektöründeki toparlanmanın hızı, hem iç talepteki canlanmaya hem de küresel ekonomik koşullardaki iyileşmeye bağlı olacak. Politika yapıcıların, enflasyonla mücadele ile ekonomik aktiviteyi destekleme arasındaki dengeyi nasıl kuracağı kritik önem taşıyor.Eylül ayında aylık bazda %2,2'lik düşüş, son beş ayın en keskin gerilemesi.Yıllık bazda %2,9'luk artış, Mart ayından bu yana en yavaş büyüme.İmalat sanayiindeki daralma, sıkılaştırma politikalarının etkisini gösteriyor.Ekonomideki genel soğuma trendi güçleniyor.