Küresel gıda fiyatları Kasım ayında düştü
FAO Gıda Fiyat Endeksi Kasım'da aylık bazda yüzde 1,2 gerileyerek art arda üçüncü aylık düşüşünü kaydetti. Endeks, yıllık bazda ise yüzde 2,03 geriledi.
Süt ürünleri, et, şeker ve bitkisel yağların fiyat endekslerindeki düşüşler, tahıl endeksindeki artışı telafi etti.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi Kasım'da aylık bazda yüzde 1,8 artış gösterdi ancak bir önceki yılın seviyesinin yüzde 5,3 altında kaldı. Genel olarak rahat bir arz görünümü ve Arjantin ve Avustralya'da iyi hasat haberlerine rağmen, küresel buğday fiyatları Kasım ayında yüzde 2,5 arttı. Buğday piyasaları, Çin'in ABD'den tedarik konusundaki potansiyel ilgisi, Karadeniz bölgesinde devam eden çatışmalara ilişkin endişeler ve Rusya Federasyonu'nda ekim alanlarının azalacağına dair beklentilerle destek buldu. Uluslararası mısır fiyatları da Kasım ayında yükseldi. Bu yükseliş, Brezilya'dan tedarik konusundaki güçlü talep ve Arjantin ve Brezilya'da yağmurların tarla işlerini engellediğine dair haberlerin etkisiyle desteklendi. Arpa ve sorgumun dünya fiyatları da yükseldi ve tüm önemli tahıl fiyatları, soya fasulyesi fiyatlarındaki artıştan etkilendi. Buna karşılık, FAO Tüm Pirinç Fiyat Endeksi Kasım'da yüzde 1,5 düştü. Zira kuzey yarımkürede bulunan ihracatçı ülkelerdeki ana mahsul hasadı ve zayıf ithalat talebi, Indica ve kokulu pirinç fiyatlarını aşağı yönlü baskı altında tuttu.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Kasım'da aylık bazda yüzde 2,6 düşüşle beş ayın en düşük seviyesini gördü. Bu düşüş, palm, kolza ve ayçiçek yağlarının fiyatlarındaki düşüşü yansıtıyor ve soya yağı fiyatlarındaki hafif artışı fazlasıyla telafi ediyor. Uluslararası palm yağı fiyatları Kasım ayında geriledi ve bu da büyük ölçüde Malezya'da beklenenden yüksek üretim nedeniyle, rakip yağlara göre bir düşüle sonuçlandı. Öte yandan, birkaç ay üst üste artış gösteren kolza yağı fiyatları, olumlu küresel üretim beklentileriyle birlikte geriledi, ayçiçek yağı fiyatları ise Karadeniz bölgesinden mevsimsel olarak artan arzın etkisiyle düştü. Küresel soya yağı fiyatları, özellikle Brezilya'da biyodizel sektöründen gelen güçlü talep sayesinde sabit kaldı ve hafifçe yükseldi. Düşen ham petrol fiyatları da bitkisel yağ fiyatlarının düşmesine katkıda bulundu.
Kasım'da %0,8 geriledi
FAO Et Fiyat Endeksi Kasım'da aylık bazda yüzde 0,8 düşerken, bir yıl önceki seviyesinin yüzde 4,9 üzerinde kaldı. Aylık düşüş, domuz ve kümes hayvanı eti fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle devam ederken, sığır eti fiyatları genel olarak sabit kaldı ve koyun eti fiyatları yükseldi. Kümes hayvanı eti fiyatları, ihraç edilebilir arzın bol olması ve küresel rekabetin güçlenmesi nedeniyle Brezilya'nın ihracat değerlerinin düşmesi sonucu geriledi. Bu düşüş, Kasım ayı başında kısıtlamalarını kaldıran Çin dahil olmak üzere önemli ithalatçı ülkelerin yüksek patojenik kuş gribi (HPAI) ile ilgili ticaret yasaklarını kaldırmasının ardından pazar payını geri kazanma çabalarıyla daha da şiddetlendi. Domuz eti fiyatları da Eylül ayı başında ithalat vergilerinin getirilmesinin ardından, özellikle Çin'den gelen talebin zayıflaması ve arzın bol olması nedeniyle Avrupa Birliği'ndeki fiyatların düşmesi nedeniyle geriledi. Öte yandan, Amerika Birleşik Devletleri'ne sığır eti ithalatına uygulanan gümrük vergilerinin kaldırılması, özellikle Avustralya ürünleri üzerinde fiyat artış baskısını hafifletti. Büyük ihracatçılar rekabet güçlerini korumaya çalışırken, küresel sığır eti fiyatları büyük ölçüde sabit kaldı. Buna karşılık, küresel ithalat talebinin güçlü olması nedeniyle koyun eti fiyatları arttı.
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi Kasım'da aylık bazda yüzde 3,1 düşerken, bir yıl öncesine göre ise yüzde 1,7 geriledi. Uluslararası süt ürünleri fiyatları, tüm önemli süt ürünlerinde düşüş kaydedilerek beşinci ay üst üste geriledi. Sürekli düşüş, Avrupa Birliği'ndeki bol tereyağı ve yağsız süt tozu stokları ve Yeni Zelanda'daki mevsimsel olarak yüksek üretim ile desteklenen, önemli üretim bölgelerinde artan süt üretimi ve bol ihracat arzından kaynaklandı. Asya'nın bazı bölgelerinde süt tozu ithalat talebinin zayıflaması da fiyatlar üzerinde baskı yarattı. Tereyağı ve tam yağlı süt tozu, artan ihracat arzı ve büyük tedarikçiler arasındaki rekabetin güçlenmesi nedeniyle en keskin düşüşleri kaydederken, yağsız süt tozu fiyatları bol arz ve sınırlı alım ilgisi nedeniyle sadece ılımlı bir düşüş gösterdi. Peynir fiyatları en az düşüş gösterdi, çünkü Avrupa Birliği ve Okyanusya'daki genel olarak yeterli arz, Asya ve Yakın Doğu pazarlarındaki güçlü talep tarafından kısmen dengelendi; buna rağmen, peynir fiyat endeksi bir önceki yılın seviyesinin yaklaşık yüzde 10 üzerinde kaldı.
