Türkiye ekonomisi, kamu maliyesinde uygulanan dijital dönüşüm hamleleriyle yeni bir dönemece giriyor. Özellikle yapay zeka (AI) destekli uygulamaların entegrasyonu, mali süreçlerde verimliliği artırırken, kaynak kullanımında önemli tasarruflar sağlıyor. Bu stratejik adım, sadece bütçe disiplinini güçlendirmekle kalmıyor, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirliğe de katkıda bulunuyor.Dijital Dönüşümün Kapsamı ve Ekonomik EtkileriHazine ve Maliye Bakanlığı tarafından geliştirilen Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemi (BKMYBS), kamu mali yönetiminde bütüncül bir dijitalleşme vizyonunu temsil ediyor. Planlama, bütçeleme, harcama, muhasebe, raporlama ve denetim gibi tüm mali süreçleri kapsayan bu sistem, işlemleri uçtan uca dijitalleştirerek standartlaştırıyor. Bu sayede süreçler daha hızlı, daha izlenebilir ve çok daha etkin bir yapıya kavuşuyor. Halihazırda merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından aktif olarak kullanılan BKMYBS'nin, 2026 yılına kadar başta belediyeler olmak üzere tüm mahalli idarelere yaygınlaştırılması hedefleniyor. Bu genişleme, yerel yönetimlerin mali disiplinini ve hesap verebilirliğini de önemli ölçüde artırma potansiyeli taşıyor.Somut Kazanımlar: Tasarruf ve Çevresel DuyarlılıkSistemin sağladığı dijitalleşme, kağıda dayalı işlemleri büyük ölçüde azaltarak zaman, mekan ve işlem maliyetlerinde ciddi tasarruflar sağladı. Bu durum, kamu hizmetlerinin sunumunda operasyonel verimliliği artırırken, aynı zamanda çevresel bir fayda da sunuyor. Elektronik ortamda yürütülen mali işlemler sayesinde, 2023-2025 döneminde yaklaşık 5 bin ton karbon emisyonunun önüne geçildiği belirtiliyor. Bu rakam, Türkiye'nin yeşil ekonomi hedeflerine ulaşma yolunda kamu sektörünün de aktif rol aldığını gösteriyor.Risk Odaklı Denetim ve Mali DisiplinBKMYBS'ye entegre edilen yapay zeka destekli analitik ve risk analiz uygulamaları, mali verilerin anlık ve detaylı şekilde değerlendirilmesine imkan tanıyor. Bu sayede e-mali denetim kapasitesi güçlendirilirken, risk odaklı denetim yaklaşımı daha etkin hale geliyor. Özellikle son bir yıl içinde, bu sistem sayesinde 2 milyar liranın üzerinde verimsiz harcamanın önlendiği açıklandı. Bu başarı, kamu kaynaklarının korunmasına yönelik işletilen kontrol mekanizmasının ne denli etkili olduğunu gözler önüne seriyor ve mali disiplin hedeflerine ulaşmada kritik bir rol oynuyor.Bakan Şimşek'ten Mesaj: Sürdürülebilir ve Şeffaf YönetimHazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, bu uygulamaların çevreye duyarlı ve sürdürülebilir bir kamu mali yönetimi altyapısı oluşturduğunu vurguladı. Bakan Şimşek'in ifadeleri, hükümetin mali politikalardaki kararlılığını ve vizyonunu net bir şekilde ortaya koyuyor:"Yapay zeka destekli analizler sayesinde verimsiz harcamalar tespit ediliyor, harcamalarda etkinlik ve verimliliğin artırılarak kamu kaynaklarının önceliklere uygun kullanımı sağlanıyor. Ayrıca üretilen analitik çıktılarla karar alma süreçleri güçlü veri temelli bir yapıya kavuşturuluyor. Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemi'nin mali saydamlık, hesap verebilirlik ve etkin kamu yönetimi ilkeleri doğrultusunda kamu kaynaklarının verimli ve çevreye duyarlı bir anlayışla yönetilmesine kararlılıkla devam edilecek."Bakan Şimşek'in bu açıklamaları, kamuda hem etkinliğin artırılması hem de tasarruf sağlanması yönündeki kararlılığın altını çiziyor.Geleceğe Yönelik Beklentiler ve Ekonomiye YansımalarıBKMYBS'nin yaygınlaşması ve yapay zeka entegrasyonunun derinleşmesiyle birlikte, Türkiye ekonomisi için şu anlama gelebilir:Daha Güçlü Mali Disiplin: Verimsiz harcamaların tespiti ve önlenmesi, bütçe açığının kontrol altında tutulmasına yardımcı olacaktır.Kaynakların Öncelikli Alanlara Yönlendirilmesi: Tasarruf edilen kaynaklar, altyapı, eğitim, sağlık gibi stratejik ve öncelikli alanlara aktarılarak uzun vadeli büyümeye katkı sağlayabilir.Mali Saydamlık ve Hesap Verebilirlik: Dijitalleşme, kamu harcamalarının daha şeffaf ve izlenebilir olmasını sağlayarak kamuoyunun güvenini artıracaktır.Çevresel Sürdürülebilirlik Katkısı: Kağıtsız ofis uygulamaları ve enerji verimliliği, Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadele hedeflerine destek olacaktır.Kamu maliyesindeki bu dijital dönüşüm, sadece teknik bir iyileştirme olmanın ötesinde, Türkiye'nin ekonomik istikrarını ve sürdürülebilir büyüme potansiyelini destekleyen kritik bir yapısal reform niteliği taşıyor.
Ekonomi
Kamu Maliyesinde AI Devrimi: 2 Milyar TL Tasarruf ve Etkinlik Artışı
Türkiye, kamu mali yönetiminde yapay zeka destekli Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemi (BKMYBS) ile önemli bir dijital dönüşüm sürecine giriyor. Sistem, merkezi yönetimde etkinliği artırırken, son bir yılda 2 milyar liranın üzerinde verimsiz harcamanın önüne geçti. 2026'ya kadar yerel yönetimlere yayılması hedeflenen bu adım, mali saydamlığı ve hesap verebilirliği güçlendirerek kamu kaynaklarının daha verimli kullanılmasına olanak tanıyor.
Esra Çelik
•