Küresel emtia piyasalarında son dönemde en dikkat çekici dalgalanmalardan biri kakao fiyatlarında yaşanıyor. Yılın başlarında çikolata üreticilerini zorlayan ve fiyat artışlarına yol açan tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaşan kakao vadeli işlemleri, son aylarda adeta bir serbest düşüş yaşayarak rekor seviyelerde geriledi. Londra'da yüzde 52'den fazla düşüş kaydeden fiyatlar, New York piyasasında da yıllık bazda rekor bir düşüşe doğru ilerliyor. Bu dramatik değişim, hem üreticiler hem de tüketiciler için yeni bir dönemin habercisi olabilir. Kakao Fiyatlarındaki Rollercoaster: Nedenler ve Sonuçlar 2024 yılının ilk çeyreğinde, iklim koşulları, hastalıklar ve jeopolitik gerilimlerin etkisiyle Batı Afrika'daki ana üretici ülkelerde yaşanan arz endişeleri, kakao fiyatlarını tarihi zirvelere taşımıştı. Bu durum, dünyanın dört bir yanındaki tatlı ve çikolata üreticilerini maliyetlerini dengelemek adına ürün fiyatlarını artırmaya, hatta bazı ürünlerde kakao kullanımını azaltmaya itti. Ancak piyasanın dinamikleri hızla değişti. Yüksek fiyatlar, küresel çapta kakao talebinde belirgin bir düşüşe neden olurken, aynı zamanda yeni hasat dönemleriyle birlikte arz fazlası beklentileri güçlenmeye başladı. Bu iki faktörün birleşimi, piyasadaki aşırı ısınmayı soğutarak fiyatların keskin bir şekilde gerilemesine zemin hazırladı. Fildişi Sahili ve Piyasa Dinamikleri Piyasa gözlemcileri ve tüccarlar, dünyanın en büyük kakao üreticisi olan Fildişi Sahili'ndeki limanlara ulaşan ürün miktarlarını yakından takip ediyor. Normalden daha güçlü seyreden teslimatlar, kısa vadede bir arz fazlası sinyali vererek fiyatlar üzerindeki aşağı yönlü baskıyı artırdı. Ancak bu durumun kalıcı olup olmadığı konusunda belirsizlikler devam ediyor. Pazartesi günü limanlara gelen ürün miktarındaki geçici yavaşlama işaretleri, Londra'da kakao vadeli işlemlerini Ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye taşısa da, bu kazançların önemli bir kısmı hızla geri alındı. Ticaret şirketi Hanseatic Cocoa & Commodity Office'in notunda da belirtildiği gibi, "Tatilden kaynaklı Fildişi Sahili'nden zayıf varışlara rağmen bu durumun kalıcı değişikliğe yol açıp açmayacağı belli değil." Bu durum, piyasadaki hassasiyeti ve kısa vadeli arz sinyallerine verilen güçlü tepkileri gözler önüne seriyor. Hedge Fonların Pozisyonları ve Gelecek Beklentileri Piyasadaki düşüş eğilimi, hedge fon yöneticilerinin de dikkatini çekmiş durumda. Londra kakao vadeli işlemlerindeki düşüş beklentilerini artıran bu fonlar, kısa pozisyonlarını güçlendirerek fiyatların daha da gerileyeceğine dair inançlarını pekiştiriyor. Bu durum, piyasada genel bir ayı eğiliminin (bearish sentiment) hakim olduğunu gösteriyor. Önümüzdeki dönemde kakao fiyatlarının seyrini, Fildişi Sahili ve Gana gibi ana üreticilerdeki iklim koşulları, hasat verimleri ve küresel ekonomik büyüme beklentileri belirleyecek. Tüketici talebinin yüksek enflasyon ortamında nasıl şekilleneceği ve çikolata üreticilerinin maliyet baskısını nasıl yönetecekleri de piyasanın denge noktasını bulmasında kritik rol oynayacak. Türkiye gibi kakao ithalatçısı ülkeler için bu dalgalanmalar, gıda enflasyonu ve nihai ürün fiyatları üzerinde doğrudan etki yaratma potansiyeli taşıyor.
Ekonomi
Kakao Piyasasında Fırtına: Rekor Düşüş Sonrası Yeni Dengeler
Küresel kakao piyasası, yılbaşındaki rekor yükselişin ardından yüzde 52'yi aşan düşüşle çalkantılı bir dönemden geçiyor. Çikolata üreticilerini ve tüketicileri doğrudan etkileyen bu dalgalanma, arz fazlası beklentileri ve düşen taleple şekillenirken, Fildişi Sahili'nden gelen sevkiyat verileri ve hedge fonların pozisyonları piyasanın geleceğine dair belirsizlikleri artırıyor. Uzmanlar, geçici arz sinyallerinin kalıcı bir denge sağlayıp sağlamayacağını sorguluyor.
Selin Öztürk
•