İstanbul Enflasyonu Kasım'da Yavaşladı: Piyasalar Ne Anlam Çıkarıyor?
İstanbul Ticaret Odası verilerine göre, Kasım ayında İstanbul'da tüketici fiyatları aylık %1,19 artış kaydetti. Yıllık bazda ise enflasyon %38,28'e geriledi. Bu yavaşlama, Merkez Bankası'nın sıkı para politikalarının etkilerini gösterse de, konut ve tütün ürünlerindeki yükselişler enflasyonla mücadelede dikkat çekici direnç alanlarına işaret ediyor. Veriler, genel dezenflasyon sürecinin kırılganlığını ortaya koyuyor.
Fatma Demir
•
İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından açıklanan Kasım ayı İstanbul Tüketici Fiyat İndeksi verileri, Türkiye ekonomisinin enflasyonla mücadelesindeki son durumu gözler önüne serdi. Buna göre, megakentte tüketici fiyatları bir önceki aya göre %1,19 oranında artış gösterirken, yıllık bazda enflasyon %38,28 seviyesine indi. Bu rakamlar, bir önceki ayın yıllık perakende enflasyonu olan %40,84'e kıyasla bir miktar yavaşlamaya işaret etse de, enflasyonist baskıların devam ettiğini gösteriyor.
Enflasyonun Dinamikleri: Hangi Kalemler Yükseldi, Hangileri Geriledi?
Kasım ayındaki aylık değişimler incelendiğinde, enflasyonun alt kalemlerindeki farklılaşma dikkat çekiciydi. Enflasyonu yukarı çeken ana gruplar arasında alkollü içecekler ve tütün %2,59 ile başı çekerken, konut fiyatlarındaki %2,30'luk artış ve sağlık harcamalarındaki %1,69'luk yükseliş, hanehalkı bütçeleri üzerindeki baskıyı artırdı. Özellikle konut fiyatlarındaki artış, kira piyasasındaki yapısal sorunların ve maliyet artışlarının devam ettiğini gösteriyor.
En Çok Artanlar:
Alkollü İçecekler ve Tütün: %2,59
Konut: %2,30
Sağlık: %1,69
Azalanlar:
Ulaştırma: %0,03 (hafif düşüş)
Öte yandan, ulaştırma kalemindeki %0,03'lük sınırlı azalış, küresel enerji fiyatlarındaki dalgalanmaların ve döviz kurundaki istikrar çabalarının bir yansıması olarak yorumlanabilir. Giyim ve ayakkabı fiyatlarındaki %1,55'lik artış ise, mevsimsel geçişlerin ve maliyet baskılarının perakende sektörüne yansımasını gösteriyor.
Toptan ve Perakende Fiyatlar Arasındaki Fark: Geleceğe Dair Sinyaller
Kasım ayında toptan eşya fiyatları endeksi aylık bazda %1,51, yıllık bazda ise %31,23 artış kaydetti. Toptan fiyatlardaki bu artış, üretici maliyetlerinin hala yüksek seyrettiğini ve bu durumun gelecekte tüketici fiyatlarına yansıma potansiyeli taşıdığını gösteriyor. Perakende ve toptan enflasyon arasındaki fark, üreticilerin maliyet artışlarını tüketiciye ne ölçüde yansıtabildiği ve kar marjlarının nasıl etkilendiği konusunda önemli ipuçları sunuyor.
Ekonomi editörleri, toptan fiyatlardaki artışın perakende fiyatlara gecikmeli olarak yansıdığını ve bu durumun Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadele stratejilerini daha da karmaşık hale getirebileceğini belirtiyor.
Merkez Bankası ve Para Politikası Üzerindeki Etkiler
İstanbul enflasyon verileri, Türkiye genelindeki enflasyon görünümü için önemli bir öncü gösterge niteliğinde. Yıllık enflasyondaki düşüş eğilimi, Merkez Bankası'nın sıkı para politikalarının ilk meyvelerini vermeye başladığına dair sinyaller sunsa da, aylık bazdaki artışlar ve belirli kalemlerdeki yüksek seyir, dezenflasyon sürecinin henüz tam anlamıyla rayına oturmadığını ortaya koyuyor. Bu durum, Merkez Bankası'nın faiz politikaları ve niceliksel sıkılaştırma adımlarına devam etme ihtiyacını güçlendirebilir.
Önümüzdeki dönemde, küresel emtia fiyatları, döviz kuru istikrarı ve iç talep dinamikleri, enflasyonun seyrini belirlemede kritik rol oynayacak. İstanbul verileri, enflasyonla mücadelenin uzun soluklu ve kararlılık gerektiren bir süreç olduğunu bir kez daha teyit ediyor.
