Fed Faiz Kararı Öncesi Kritik Analiz: Piyasalar ve Siyasi Baskı Çatışması
Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) yaklaşan faiz kararı öncesinde piyasalar, 25 baz puanlık bir indirimi fiyatlarken, uzun vadeli tahvil getirilerindeki yükseliş dikkat çekiyor. Bu çelişkili durum, Fed'in iç politikalarına ve potansiyel siyasi müdahalelere odaklanılmasına neden oluyor. Özellikle Beyaz Saray'dan gelen açıklamalar, merkez bankasının bağımsızlığına dair endişeleri artırarak kararın ötesinde bir tartışma başlatıyor.
Esra Çelik
•
anketine katılan ekonomislerin medyan beklentisi Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) politika faiz aralığını 25 baz puan indirimle %3,50-%3,75’e çekmesi yönünde. Bu toplantı sonunda ayrıca her bir bölgesel başkanın faizlerin gelecekteki seyrine ilişkin tahminlerini içeren nokta grafiği (dot plot) de yayımlanacak.
Genel olarak Fed’in faiz indirimine karar verdiği dönemler, enflasyonun ve büyümenin düşük olduğu, getirilerin düşme olasılığının yüksek göründüğü dönemlerde gerçekleşiyor. Ancak ABD’de uzun vadeli tahvil getirileri yükseliyor ve bu kadar agresif bir faiz indirim döngüsünün 10 yıllık getirilerin tırmanışıyla çakışması yakın tarihte görülmemiş bir durum. Özellikle de Fed yönetiminde önümüzdeki dönemde daha gevşek politikaları savunan, güvercin üyelerin sayısının artmasının beklendiği göz önüne alınınca.
Opinion yazarı John Authers, konuya ilişkin yazısında, getirilerdeki hareketlere işaret ederek, “Piyasa her zaman yanılabilir, ancak bu durum agresif gevşeme politikasının kapsamı konusunda ciddi şüpheler olduğunu gösteriyor” yorumunu yaptı. Bugünkü toplantıda faiz kararının çok fazla dikkat çekmeyeceğini belirten Authers, “Bunun yerine, herkes Fed’in iç politikasını ölçmeye çalışacak. Bu da faiz kararlarına ilişkin muhalif oyları ve nokta grafiğini incelemek gerektiği anlamına geliyor. Nokta grafiğinde ayrışmalar olacaktır” dedi.
Academy Securities’den Peter Tchir de piyasanın önümüzdeki dönemde ABD Hazinesi, Fed ve Beyaz Saray arasındaki “koordinasyon düzeyini” ve uygulanacak “alışılmışın dışında” politikaların derecesini hafife aldığı görüşünü dile getirdi. Man Group’a göre tahvil piyasaları bir sonraki başkanın bağımsızlığını sorgulamaya başlarsa, Fed uzun vadeli borçlanma maliyetlerini düşürmek için niceliksel genişlemeye başvurmak zorunda kalabilir.
Bu arada tahvil yatırımcıları bugünkü çeyrek puanlık indirimin ardından Fed’in 2026 yılında iki seferde toplamda yarım puanlık bir gevşemeye gideceğini ve bu gevşemenin de yılın ilk yarısında gerçekleşeceğini fiyatlıyor. Bu, sadece bir hafta önce faiz oranı swaplarının gelecek yıl için üçe yakın faiz indirimi fiyatladığı düşünüldüğünde, ani bir dönüş anlamına geliyor.
ABD’de iş ilanları ekimde beş ayın en yüksek seviyesine yükseldi, ancak işe alımların azalması ve işten çıkarmaların artması işgücü piyasasındaki yavaşlamanın devam ettiğine işaret etti. Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun salı günü yayınladığı verilere göre, mevcut pozisyon sayısı ekim ayında sınırlı bir artışla 7,67 milyona yükseldi. Bu rakam eylülde 7,66 milyon olarak gerçekleşmişti. Açık pozisyonlar, ’in ekonomistlerle yaptığı anketteki tüm tahminleri aştı. İş ilanları artarken, bu artış sadece perakende ve toptan ticaret sektörleri ile sağlık hizmetleri gibi birkaç sektör tarafından desteklendi.
Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett, Fed’in gösterge faiz oranını önemli ölçüde düşürmek için bolca alan olduğunu söyledi. ’in haberine göre ABD Başkanı Donald Trump’ın bir sonraki Fed başkanlığı için en güçlü adayı olan Hassett’e, salı günü katıldığı Wall Street Journal CEO Konseyi Zirvesi’nde, göreve gelmesi halinde agresif faiz indirimlerini destekleyip desteklemeyeceği sorusu soruldu. “Veriler bunu yapabileceğimizi gösteriyorsa, o zaman - şu anda olduğu gibi - bunu yapmak için bolca alan olduğunu düşünüyorum” diyen Hassett, Bunun 25 baz puandan daha yüksek bir indirim anlamına gelip gelmediğini sorulduğunda, “evet” yanıtını verdi.
Hassett’in Trump ile yakın ilişkisi, başkan seçilmesi halinde Fed’in bağımsızlığını sürdürüp sürdürmeyeceği konusunda tartışmalara yol açtı. Trump, salı günü Politico’ya verdiği röportajda, borçlanma maliyetlerinin hızlı bir şekilde düşürülmesinin Fed başkanlığı seçimi için bir turnusol testi olacağını söyledi.
Fed’in başına geçerse sadakatinin Trump’a mı yoksa bağımsız ekonomik yargısına mı olacağı sorulduğunda Hassett, “başkanın güvendiğini düşündüğü kendi yargısına” bağlı kalacağını söyledi. Hassett, Fed’in son yıllarda aldığı bazı politika kararlarını eleştirdi ve merkez bankasını siyasi davranmakla suçladı.
“Fed başkanının en önemli görevi, ekonomik verileri incelemek ve siyasete karışmamaktır” diyen Hassett, mayıs ayında görev süresi sona erecek olan Fed Başkanı Jerome Powell ile “çok güçlü” bir ilişkisi olduğunu da söyledi. Hassett, Trump’ın ilk döneminde Ekonomi Danışmanları Konseyi başkanıyken aylık toplantılar yaptıktan sonra, şu anki görevinde Powell ile “neredeyse düzenli olarak” görüştüğünü söyledi.
