İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.'nin, 17 Kasım 2025 tarihinde Borsa Yatırım Fonları (BYF/ETF) piyasa yapıcılığı kapsamında herhangi bir işlem gerçekleştirmediği açıklandı. Bu durum, finans piyasalarında rutin bir bildirim olsa da, BYF'lerin işleyişi ve piyasa yapıcılığının kritik rolü hakkında önemli tartışmaları beraberinde getiriyor. Piyasa yapıcılığı, finansal enstrümanların belirli bir fiyattan alım ve satımını taahhüt ederek piyasada sürekli likidite sağlamayı amaçlayan bir faaliyettir. Özellikle BYF'ler gibi ürünlerde, piyasa yapıcılar fonun temel varlıkları ile borsa fiyatı arasındaki farkı minimize ederek yatırımcıların adil fiyatlardan işlem yapabilmesini güvence altına alır. Piyasa Yapıcılığının Rolü ve Önemi BYF'ler, hisse senetleri gibi borsada işlem gören, ancak bir endeksi veya varlık sepetini takip eden yatırım araçlarıdır. Bu fonların sağlıklı bir şekilde işlem görmesi için piyasa yapıcılar hayati öneme sahiptir. İş Yatırım gibi kurumlar, belirli BYF'ler için sürekli alım ve satım kotasyonları sunarak, piyasada derinlik ve dar alım-satım farkları (spread) oluşmasını sağlar. Bu sayede yatırımcılar, büyük miktarlarda dahi olsa, istedikleri zaman fonlarını kolayca alıp satabilirler. İşlemsiz Bir Gün Ne Anlatıyor? 17 Kasım'da İş Yatırım'ın BYF piyasa yapıcılığında işlem yapmaması birkaç farklı senaryoyu akla getirebilir:
Düşük Hacim: O gün genel olarak BYF piyasasında veya İş Yatırım'ın piyasa yapıcısı olduğu spesifik BYF'lerde işlem hacminin çok düşük olması.
Denge Halindeki Piyasa: Piyasanın o gün için arz ve talebin dengede olduğu, dolayısıyla piyasa yapıcının müdahale etmesini gerektirecek bir fiyat sapmasının oluşmadığı bir durum.
Rutin Bir Durum: Bazı günler, özellikle belirli BYF'ler için, piyasa yapıcının işlem yapmasına gerek kalmayacak kadar sakin geçebilir ve bu, olağan dışı bir durum olarak değerlendirilmez.
"Piyasa yapıcının bir gün işlem yapmaması, tek başına bir alarm zili değildir. Ancak bu durumun süreklilik arz etmesi veya geniş bir yelpazedeki BYF'leri etkilemesi, likidite endişelerini beraberinde getirebilir." Yatırımcılar İçin Çıkarımlar Bu tür bildirimler, yatırımcılar için BYF seçiminde dikkat edilmesi gereken noktaları bir kez daha hatırlatır:
Ortalama Günlük İşlem Hacmi: Yatırımcılar, yatırım yapmayı düşündükleri BYF'lerin ortalama günlük işlem hacimlerini düzenli olarak kontrol etmelidir. Düşük hacimli fonlar, likidite riskini artırabilir.
Alım-Satım Farkları: BYF'lerdeki alım-satım farklarının dar olması, piyasa yapıcının etkin çalıştığının ve fonun likiditesinin iyi olduğunun bir göstergesidir.
Piyasa Yapıcı Sayısı: Birden fazla piyasa yapıcısının olduğu BYF'ler genellikle daha derin bir likiditeye sahiptir.
Sonuç olarak, İş Yatırım'ın BYF piyasa yapıcılığı faaliyetlerinde tek günlük işlem olmaması, piyasanın genel sağlığı açısından endişe verici bir sinyal olmaktan ziyade, BYF'lerin ve piyasa yapıcılığının işleyişine dair önemli bir hatırlatma niteliğindedir. Yatırımcıların, fon seçimlerinde likidite ve işlem derinliği faktörlerini göz önünde bulundurması, olası riskleri minimize etmelerine yardımcı olacaktır.
