Enflasyon Beklentilerinde Makas Açılıyor: Halk Neden Karamsar?

Türkiye ekonomisinde enflasyonla mücadele, farklı aktörlerin beklentilerinde ciddi bir kırılmaya sahne oluyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan Temmuz ayı Sektörel Enflasyon Beklentileri Anketi, finansal piyasalar ve reel sektörün geleceğe daha umutlu baktığını, ancak hanehalkının aynı iyimserliği paylaşmadığını net bir şekilde ortaya koydu. Bu tablo, para politikasının etkinliği ve toplumsal yansımaları açısından kritik sinyaller barındırıyor.Piyasa İyimser, Sokak EndişeliAnket sonuçlarına göre, gelecek 12 aylık döneme ilişkin enflasyon beklentilerinde belirgin bir farklılaşma mevcut. Piyasa katılımcılarının beklentisi 1,2 puanlık bir düşüşle yüzde 23,4'e gerilerken, reel sektör (imalat sanayi firmaları) beklentisi de 0,8 puanlık bir azalışla yüzde 39,0 seviyesine indi. Bu veriler, profesyonel çevrelerin sıkı para politikası ve atılan adımların enflasyonu dizginleyeceği yönündeki inancını yansıtıyor.Ancak madalyonun diğer yüzünde, doğrudan alım gücüyle yüzleşen hanehalkı var. Vatandaşların 12 ay sonrası enflasyon beklentisi, 1,5 puanlık bir artışla yüzde 54,5 gibi oldukça yüksek bir seviyeye tırmandı. Bu, sokağın enflasyonist baskıyı hissetmeye devam ettiğini ve geleceğe yönelik endişelerinin sürdüğünü gösteriyor.Gelecek 12 ayda enflasyonun düşeceğine inanan hanehalkı oranının bir önceki aya göre 4,1 puan azalarak yüzde 26,6'ya gerilemesi, güvensizliğin ne kadar derinleştiğinin en somut kanıtı olarak öne çıkıyor.Ayrışmanın Arkasındaki NedenlerPeki, bu keskin beklenti ayrışmasının temelinde ne yatıyor? Uzmanlar ve reel sektör temsilcileri, analizlerini makroekonomik verilere, küresel emtia fiyatlarındaki olası gevşemelere ve TCMB'nin politika duruşuna dayandırıyor. Onlar için enflasyon, teknik bir gösterge ve politika faizi gibi araçlarla yönetilebilecek bir olgu.Hanehalkı için ise enflasyon, market rafındaki etiket, artan kira bedeli ve aylık faturalarda somutlaşan bir gerçeklik. "Hissedilen enflasyon" olarak adlandırılan bu durum, resmi rakamların ve politika sinyallerinin ötesinde, günlük yaşam maliyetlerindeki artışla şekilleniyor. Bu nedenle, politika yapıcıların iyimser mesajları, henüz vatandaşın cüzdanına yansımadığı için karşılık bulmuyor.Ekonomi Yönetimi İçin Anlamı Ne?Bu beklenti makasının açılması, ekonomi yönetimi için birkaç önemli riski beraberinde getiriyor:Kredibilite Sorunu: Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadeledeki kararlılığı ve iletişim stratejisi, hanehalkı nezdinde henüz tam olarak ikna edici olamamış görünüyor.Ücret-Fiyat Sarmalı Riski: Yüksek enflasyon beklentileri, ücret artışı taleplerini körükleyebilir. Bu durum, maliyetleri artırarak şirketlerin fiyatlarına yansır ve enflasyonun kendi kendini besleyen bir döngüye girmesine neden olabilir.Tüketim ve Tasarruf Kararları: Gelecekte fiyatların daha da artacağını düşünen tüketiciler, harcamalarını öne çekebilir (talep enflasyonu) veya döviz gibi farklı varlıklara yönelerek tasarruf alışkanlıklarını değiştirebilir.Sonuç olarak, TCMB'nin sadece finansal piyasaları değil, aynı zamanda sokağın beklentilerini de yönetme konusundaki başarısı, enflasyonla mücadelenin nihai sonucunu belirleyecek en kritik faktörlerden biri olarak öne çıkıyor. Profesyonellerin rakamsal iyimserliği ile vatandaşın yaşadığı gerçeklik arasındaki uçurum kapanmadıkça, kalıcı fiyat istikrarına ulaşmak zorlu bir süreç olmaya devam edecektir.