DİSK'ten Asgari Ücrette Yeni Dönem Çağrısı: KB GSYH ve Yaşam Maliyeti
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), 2026 yılı asgari ücreti için kritik taleplerini duyurdu. Sendika, asgari ücretin artık bir 'ortalama ücret' haline geldiğine dikkat çekerek, belirlenmesinde kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 60'ının referans alınmasını önerdi. Bu yaklaşım, ücretlerin sadece enflasyona değil, ekonomik büyümeye ve insanca yaşam koşullarına endekslenmesini hedeflerken, milyonlarca çalışanın alım gücünü artırma ve gelir adaletsizliğini giderme potansiyeli taşıyor.
Selin Öztürk
•
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 2026 yılı için asgari ücret taleplerini açıkladı. DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu tarafından yapılan açıklamada, milyonlarca işçiyi ilgilendiren asgari ücretin insanca yaşamayı olanaklı kılması gerektiğini belirtti.
Çerkezoğlu iki kişinin çalışması durumunda yoksulluk sınırı kadar haneye ücret girmesi gerektiğini, asgari ücretin de buna göre belirlenmesi talebinde bulundu.
DİSK AR tarafından hazırlanan Asgari Ücret Raporu'nun da sunulduğu toplantıda, asgari ücret civarında ücret alanlar da dahil edildiğinde 9,5 milyon çalışanın, asgari ücret civarı ve altında ücretle yaşamını sürdürmeye çalıştığına dikkat çekildi.
Türkiye’de 11,2 milyon işçi (yüzde 62,5) asgari ücretin yüzde 20 fazlası ve altında ücret ile çalışırken; asgari ücretin iki katından fazla ücret alanlar ise işçilerin yalnızca yüzde
12,7’sini oluşturduğu belirtilen raporda asgari ücret ile ilgili öneriler dokuz maddede özetlendi, buna göre;
Asgari ücret komusyon yapısından önce kural belirlenmeli. Asgari ücret "Ortalama Ücret" haline geldiğinden Türkiye’de asgari ücret küçük bir azınlığın değil, işçilerin çoğunluğunun ücreti. Tespit sürecinde bu gerçek asla unutulmamalı.
Asgari ücret, uluslararası standartlara (ILO, BM) uygun olarak sadece işçinin kendisi için değil, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin de geçim şartları dikkate alınarak hesaplanmalı.
Asgari ücret sadece enflasyona göre değil, genel ücret düzeyi, toplu pazarlık ve ülke ekonomisindeki büyüme (Kişi Başına GSYH) dikkate alınarak saptanmalı.
Somut Öneri: Asgari ücret, Kişi Başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın (KB GSYH) belirli bir oranına örneğin yüzde 60'ına endekslenmeli. 2025 yılı için aylık ortalama KB GSYH beklentisi 60 bin TL ise, net asgari ücret bunun yüzde 60'ı seviyesinden az olmamalı. Aynı durum 2026 yılı için de geçerli olmalı.
Aasgari ücret değil, toplu iş sözleşmesi kapsamı genişletilmeli. Kamu işçileri toplu sözleşmelerinde asgari ücret bir referans noktası olmalı.
Asgari ücret artışında 'hedef enflasyon' değil, geçim şartları esas alınmalı.
Yüksek enflasyonda asgari ücret yılda iki kez belirlenmeli
Asgari üvcret 'açlık ve yoksulluk sınırı' ile uyumlu olmalı.
Gelirde ve vergide adalet sağlanmalı. işçiye de prim desteği verilsin. Bütçeden işverenlere 15 yıldır sağlanan " SGK prim desteği" aynı oranda işçilere de sağlanmalı. İşçilerin sosyal güvenlik primlerinin desteklenen kısmı Hazine tarafından karşılanarak net ücretler artırılmalı.
En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyine yükseltilmeli.
Devletin kamu işçisi için belirlediği asgari ücret ile özel sektördeki asgari ücret arasındaki uçurum kabul edilemez. Asgari ücret saptanırken, en düşük kamu işçisi ücreti ve en düşük memur maaşı referans alınmalı.