Çin, Deflasyon ve Durgunluğa Karşı Tüketim Teşviklerini Artırıyor

Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin, uzun süredir mücadele ettiği deflasyonist baskılar ve emlak piyasasındaki derin durgunluğun gölgesinde, iç talebi canlandırmak ve ekonomik büyümeyi sürdürülebilir kılmak adına kapsamlı bir teşvik programını genişletiyor. Pekin yönetimi, 2026 yılı için tasarlanan tüketim odaklı teşvik paketinin ilk dilimini açıklayarak, ekonominin temel dinamiklerini yeniden harekete geçirme kararlılığını ortaya koydu.Çin'in en üst düzey ekonomik planlama organı olan Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu (NDRC) tarafından yapılan açıklamaya göre, hükümet, bu geniş kapsamlı programın ilk aşamasını finanse etmek üzere ultra uzun vadeli özel devlet tahvilleri ihraç ederek 62.5 milyar yuan (yaklaşık 8.9 milyar dolar) toplamayı hedefliyor. Bu, yalnızca bir başlangıç dilimi olup, önümüzdeki dönemde benzer adımların gelebileceğinin sinyalini veriyor.NDRC, yerel yönetimlere de önemli bir rol atfederek, politikaların etkinliğini maksimize etmek amacıyla sübvansiyonların dengeli ve düzenli bir şekilde uygulanması konusunda rehberlik edeceklerini belirtti. Bu, merkezi hükümetin yerel düzeydeki uygulama aksaklıklarını önlemeye yönelik proaktif bir yaklaşım sergilediğini gösteriyor.Neden Şimdi? Çin Ekonomisinin Zorlu DenklemiÇin ekonomisi, özellikle 2024 ortalarından bu yana, yıllardır süregelen konut piyasasındaki daralma ve inatçı deflasyonist eğilimler nedeniyle tüketici harcamalarında ciddi bir yavaşlama yaşıyor. Bu durum, ülkenin geleneksel ihracat odaklı büyüme modelinden iç tüketime dayalı bir yapıya geçiş stratejisini daha da acil hale getiriyor.Pekin'in bu hamlesi, sadece kısa vadeli bir canlanma arayışı değil, aynı zamanda uzun vadeli yapısal sorunlara karşı bir çözüm arayışı olarak da okunmalı. Tüketici güveninin yeniden tesis edilmesi, emlak sektöründeki sorunların derinleşmesini engellemek ve genel ekonomik istikrarı sağlamak için kritik öneme sahip.Geçmişten Geleceğe Teşvik PolitikalarıÇin yönetimi, tüketimi desteklemek amacıyla daha önce de önemli adımlar atmıştı. Bu yıl (2025) itibarıyla, otomobil ve akıllı telefonlardan ev aletlerine kadar geniş bir yelpazedeki tüketici mallarının satın alımını teşvik etmek için ayrılan toplam bütçe, 2024'e kıyasla iki kat artırılarak 300 milyar yuana ulaşmıştı. 2026 için açıklanan bu ilk dilim, bu kararlılığın devamı niteliğinde.Bu sürekli artan teşvik harcamaları, hükümetin iç talebi genişletmeyi gelecek yılın (2026) en önemli ekonomik önceliği olarak gördüğünü teyit ediyor. ABD ile tarife anlaşmazlıklarında bir miktar yumuşama yaşansa da, diğer ülkelerle ortaya çıkan jeopolitik gerilimler ve küresel ekonomik belirsizlikler, Çin'i iç dinamiklerine daha fazla odaklanmaya itiyor.Piyasalara Etkisi ve BeklentilerBu tür geniş çaplı teşvik paketleri, kısa vadede piyasalarda olumlu bir hava yaratabilir. Ancak asıl soru, bu teşviklerin kalıcı bir etki yaratıp yaratamayacağıdır. Analistler, Çin'in tüketici harcamalarını sürdürülebilir bir şekilde artırabilmesi için yalnızca sübvansiyonların ötesinde, yapısal reformlara ve tüketici güvenini sarsan temel sorunlara çözüm bulması gerektiği konusunda hemfikir.Özellikle emlak piyasasındaki krizin derinliği ve hanehalkı borçluluğu, tüketici harcamaları üzerindeki en büyük baskılardan biri olmaya devam ediyor. Bu nedenle, açıklanan teşviklerin, bu temel sorunları ne ölçüde hafifletebileceği ve Çin ekonomisini deflasyon sarmalından çıkarıp çıkaramayacağı yakından takip edilecek.Bu durumun küresel emtia piyasaları, özellikle Çin'in büyük bir ithalatçısı olduğu ürünler üzerinde potansiyel bir canlandırıcı etkisi olabilir. Türkiye gibi Çin ile ticaret hacmi yüksek ülkeler için ise bu, Çin pazarındaki talebin seyrini anlamak adına kritik bir gösterge niteliğindedir.