TÜSEDAD, hesaplama yöntemini revize ederek Ekim ayına ilişkin çiğ süt üretim maliyetini açıkladı.
Güncel yem ve diğer tüm giderlerin ve gelirlerin (buzağı ve gebe düve satışı+ süt prim desteği + buzağı prim desteği) dikkate alındığı hesaplama metoduna göre, Ekim ayı 1 litre sıcak çiğ süt üretim maliyeti 23,09 TL/litre olarak açıklanırken, 1 litre çiğ sütün soğutma bedeli 0,70 TL/litre olarak kabul edildiğinde soğutulmuş çiğ süt maliyetinin 23,79 TL/litre olduğu kaydedildi.
Yeni hesaplamada, hizmet bedeli denilen çiğ sütün toplanıp fabrikaya nakliyesi, mesafelere göre değişiklik gösterebileceğinden dolayı kullanılmadı.
TÜSEDAD maliyet komisyonu; 100 baş sağmal kapasitesine sahip bir işletmeyi baz alıp, günde ortalama 30 litre süt veren bir çiftlik için maliyet hesapladığını bildirdi. Maliyet programı farklı sürü büyüklükleri ve süt verimleri için de hesaplama yapılacak şekilde hazırlanırken, her sürü büyüklüğü ve farklı verim düzeyleri için de hesaplama yapılabildiği kaydedildi. Aynı şekilde, çalışan personel sayısı ve hizmet alımlarının da sürü büyüklüğüne göre belirlendiği bilgisi paylaşıldı.
Güncellenen maliyet hesaplama yönteminin önceki çalışmalardan farklı olarak şu temel iyileştirmeleri içerdiği kaydedildi:
• Desteklemelerin dahil edilmesi: Sektör temsilcilerinin önerileri dikkate alınarak, üreticilerin aldığı çiğ süt primi ve buzağı desteklemelerinin maliyet üzerindeki etkisi de formülasyona eklenmiştir.
• Döviz bazlı analizler: Maliyetlerin uluslararası karşılaştırmalarda daha anlamlı hale gelmesi amacıyla, hesaplamalar dolar bazında da yapılmıştır.
• Genişletilmiş veri seti: Saha verileri ve piyasa fiyat hareketlerinin birlikte değerlendirildiği daha da güçlü bir veri tabanı oluşturulmuştur.
• Modelin hassasiyetinin arttırılması: Girdi maliyetlerindeki hızlı değişimlerin daha sağlıklı takip edilebilmesi için formülasyonun algoritmik yapısı güncellenmiştir.
TÜSEDAD tarafından yapılan açıklamada, "Türkiye’de çiğ süt üretim maliyetlerini daha doğru, güncel ve şeffaf biçimde ortaya koymak amacıyla uzun süredir yürüttüğümüz çalışmamızı kapsamlı bir şekilde yeniledik. Bu güncellemeyle sektörün ihtiyaçlarına daha iyi yanıt veren, kapsayıcı ve gerçekçi bir maliyet hesaplama modeli oluşturmayı hedefledik. Şubat 2025’e kadar düzenli olarak duyurduğumuz 1 litre çiğ süt üretim maliyeti hesaplama yöntemimiz, sektör paydaşlarımızdan gelen görüş ve katkılar doğrultusunda yeniden değerlendirildi. Yapılan toplantılar, teknik analizler ve ortak akıl süreçleri sonucunda metodolojimizi güncel üretim koşullarını daha doğru yansıtan, kapsamlı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturduk. Bu süreci de 'değişmeyen tek şey değişimin kendisidir' anlayışıyla ele alarak, tüm paydaşların güvenle referans alabileceği sağlam bir değerlendirme zemini oluşturmayı amaçladık" denildi.
Söz konusu bütüncül yaklaşım sayesinde sektör için daha gerçekçi, daha şeffaf ve karşılaştırılabilir bir çiğ süt maliyet göstergesi sunduklarını kaydeden TÜSEDAD Yönetimi, "Geliştirme sürecinin tamamlanmasının ardından —ve her zaman olduğu gibi yeni önerilere açık olduğumuzu vurgulayarak— bu aydan itibaren 1 litre çiğ süt üretim maliyetini düzenli olarak yeniden kamuoyuyla paylaşmaya başlıyoruz" ifadelerine yer verdi.
