BOJ'da Reel Faiz Endişesi: Japonya Yeni Faiz Artışlarına Hazırlanıyor mu?

Japonya Merkez Bankası (BOJ) yönetim kurulu üyeleri arasında, ülkenin reel faiz oranlarının mevcut seviyesinin sürdürülemez derecede düşük olduğuna dair artan bir konsensüs oluştuğu gözlemleniyor. Geçtiğimiz ay gerçekleştirilen ve gösterge faiz oranının yükseltildiği toplantının yayımlanan özetleri, bankanın gelecekteki para politikası duruşuna ilişkin önemli ipuçları sunuyor.Üyelerin ifadeleri, Japonya'nın küresel ekonomideki en düşük reel politika faiz oranına sahip olmasının, para politikasının gevşeklik derecesinin ayarlanması gerektiği yönünde bir düşünceyi tetiklediğini gösteriyor. Bu durum, piyasaların ve ekonomistlerin BOJ'dan beklediği ek faiz artırımlarının kaçınılmaz olabileceğine işaret ediyor.Küresel Tabloda Japonya'nın Faiz PozisyonuAralık ayında sona eren iki günlük toplantının özetine göre, dokuz yönetim kurulu üyesinden biri, Japonya'nın reel politika faiz oranının küresel ölçekte açık ara en düşük seviyede olduğunu net bir şekilde ifade etti. Bu üye, “Bankanın para politikası gevşemesinin derecesini ayarlaması uygun olacaktır” diyerek, daha sıkı bir duruşa geçilmesi gerektiğinin altını çizdi. Reel faizler, enflasyondan arındırılmış nominal faiz oranları olup, ekonomideki paranın gerçek maliyetini yansıtır. Japonya'daki düşük reel faizler, parasal genişlemenin hala devam ettiğini ve enflasyonist baskılar karşısında yetersiz kalabileceğini gösteriyor.Gelecek Faiz Artırımları ve Nötr Oran TartışmasıPiyasa beklentileri ve uzman analizleri, BOJ'un önümüzdeki altı ay içinde bir faiz artırımı daha yapacağını öngörüyor. Çoğu ekonomist, bu sıkılaşma döngüsünün nihai faiz oranının %1,25 seviyesine ulaşabileceğini tahmin ediyor. Eski BOJ icra direktörü Hideo Hayakawa ise daha iddialı bir projeksiyon sunarak, merkez bankasının 2027 başlarında faiz oranını %1,50'ye kadar yükseltebileceğini belirtiyor.Toplantı özetleri ayrıca, BOJ'un henüz büyümeyi ne teşvik eden ne de yavaşlatan 'nötr faiz' seviyesine ulaşmadığını açıkça ortaya koydu. Bir üye, “Nötr faiz oranı seviyesine hala önemli bir mesafe olduğu söylenebilir” yorumunda bulunurken, BOJ Başkanı Kazuo Ueda, bu seviyeyi belirlemenin zorluğuna dikkat çekmişti. Bu durum, bankanın sıkılaşma yolculuğunun henüz başında olduğunu ve kademeli artırımların devam edebileceğini gösteriyor.Yen'in Değer Kaybı ve Politika EtkileşimiBOJ yönetim kurulu üyelerinin, yen'in değer kaybından duyduğu endişe de toplantı tutanaklarına yansıdı. Bu endişe, Aralık ayındaki faiz artırımı kararının alınmasında etkili olan faktörlerden biri olarak belirtildi. Ancak özet, yen'in doğrudan sadece bir kez özel olarak bahsedildiğini, döviz eğilimlerinin etkilerinin ise tartışmalarda dört kez vurgulandığını gösteriyor.Ocak ayındaki bir önceki toplantının özetinde ise yen yedi kez, döviz gelişmeleri ise iki kez anılmıştı. Aralık toplantısı öncesinde yen'in dolar karşısında yaklaşık 10 ayın en düşük seviyesi olan 160 seviyesine yaklaşması, politika yapıcılar üzerindeki baskıyı artırmıştı. Yen'deki zayıflık, ithalat maliyetlerini yükselterek enflasyonist baskıları artırabilir ve Japon şirketlerinin rekabet gücünü etkileyebilir, bu da BOJ'un para politikası kararlarında önemli bir değişken olmaya devam edecektir.BOJ üyeleri, ülkenin reel faiz oranlarının küresel olarak en düşük seviyede olduğunu vurguluyor.Ekonomistler, önümüzdeki altı ay içinde ek bir faiz artırımı bekliyor.BOJ'un 'nötr faiz' seviyesine ulaşmaktan hala uzak olduğu belirtiliyor.Yen'in değer kaybı, politika yapıcıların gündemindeki önemli endişelerden biri olmaya devam ediyor.