AB'den Rus Varlıklarına Süresiz El Koyma Hamlesi: Yeni Dönem Başlıyor
Avrupa Birliği, Rusya Merkez Bankası'na ait yaklaşık 210 milyar euroluk dondurulmuş varlıkları süresiz hale getirerek Moskova'ya yönelik mali baskıyı artırdı. Bu stratejik karar, varlıkların Ukrayna'ya verilecek krediler için teminat olarak kullanılmasının önünü açarken, AB içindeki altı aylık oy birliği gerekliliğini de ortadan kaldırıyor. Karar, savaşın finansmanını engellemeyi ve Ukrayna'nın uzun vadeli mali ihtiyaçlarını güvence altına almayı hedefliyor.
Esra Çelik
•
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, Rusya'ya ait yaklaşık 210 milyar euroluk varlığın süresiz olarak dondurulmasına karar verdi.
AB Konseyi tarafından yapılan açıklamada, üye ülkelerin Rusya Merkez Bankası'nın AB'de dondurulmuş bulunan varlıklarının iadesini yasaklama yönünde karar aldığı bildirildi.
Açıklamada, söz konusu kararın AB ekonomisine verilebilecek muhtemel zararları sınırlamak amacıyla acil olarak alındığı belirtilerek, yasaklama yapılmaması halinde bu kaynakların Rusya tarafından Ukrayna'ya karşı yürütülen savaşın finansmanında kullanılabileceği ve bunun AB ile üye ülkelerin ekonomileri açısından ciddi sonuçlar doğurabileceği ifade edildi.
Düzenleme kapsamında, Rusya Merkez Bankası'nın ya da bu kurumun talimatları doğrultusunda hareket eden herhangi bir tüzel kişi, kuruluş veya organın varlık ve rezervlerinin transferinin yasaklandığı vurgulandı. Açıklamada ayrıca, Rusya'nın AB ekonomisine yönelik tehdidi devam ettiği sürece önlemlerin yürürlükte kalacağı kaydedildi.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, ABD merkezli sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "AB, Rusya'nın varlıklarını süresiz olarak hareketsiz hale getirme kararı aldı" ifadesini kullandı.
Kallas, bu karar doğrultusunda Rusya'ya ait 210 milyar euroluk varlığın, Ukrayna'ya verilen zararlar tazmin edilene kadar AB topraklarında tutulacağını belirtti.
Rusya barış müzakerelerini ciddiye alana kadar baskının artırılacağını vurgulayan Kallas, gelecek hafta Brüksel'de gerçekleştirilecek AB Zirvesi'nin, Ukrayna'nın önümüzdeki yıllara ilişkin mali ihtiyaçlarının güvence altına alınması açısından büyük önem taşıdığını ifade etti.
"Teklifimize ilişkin AB Konseyinin kararını memnuniyetle karşılıyorum"
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, "Rusya'ya ait devlet varlıklarının hareketsiz tutulmasına devam edilmesi yönündeki teklifimize ilişkin AB Konseyinin kararını memnuniyetle karşılıyorum" değerlendirmesinde bulundu.
Von der Leyen, savaşın Rusya açısından maliyetini artırmaya devam edeceklerini belirterek, Ukrayna'nın hem sahada hem de müzakere masasında daha güçlü bir konuma gelmesini sağlayacaklarını vurguladı.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ise "AB liderleri, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşını sona erdirip neden olduğu zararı tazmin edene kadar Rus varlıklarının hareketsiz kalması konusunda taahhütte bulunmuşlardı. Bugün bu taahhüdümüzü yerine getirdik" ifadelerini kullandı.
Costa, bir sonraki aşamanın Ukrayna'nın 2026 ve 2027 yıllarındaki mali ihtiyaçlarının güvence altına alınması olacağını belirtti.
Alınan kararla birlikte, Rusya'ya ait yaklaşık 210 milyar euroluk devlet varlığının dondurulmasının uzatılması için her altı ayda bir oy birliği gerektiren uygulama sona erecek. Böylece, Macaristan ve Slovakya'nın dondurma süresinin uzatılmasını reddetme ihtimali ortadan kalkmış olacak.
AB Komisyonu'nun, Rusya'ya ait dondurulmuş varlıkların Ukrayna'ya sağlanacak krediler için teminat olarak kullanılması seçeneği üzerinde uzun süredir çalıştığı hatırlatıldı.
Bu plan çerçevesinde Ukrayna'ya yüksek tutarda kredi verilmesi ve söz konusu kredinin yalnızca Rusya'nın savaş tazminatı ödemesi durumunda geri ödenmesi öngörülüyor.
Belçika Başbakanı Bart De Wever, ülkesindeki Euroclear finans kuruluşunda bulunan ve yaptırımlar kapsamında hareketsiz hale getirilen yaklaşık 185 milyar euroluk Rus varlığının kredi teminatı olarak kullanılabilmesi için risklerin paylaşılması, ortak hareket edilmesi ve güçlü bir hukuki zemin oluşturulması gerektiğini ifade etti. Belçika'nın bu yaklaşımına İtalya, Malta ve Bulgaristan da destek vererek Rus varlıklarına ilişkin alternatif çözümlerin değerlendirilmesini savundu.
Süresiz dondurma kararı ve sağlanan güvencelerle birlikte, Belçika'nın da Rus varlıklarının Ukrayna'ya sağlanacak krediler için teminat olarak kullanılmasına destek vermesinin hedeflendiği belirtildi. Bu konuda hukuki süreç başlatan Rusya ise Brüksel'deki Euroclear'da tutulan dondurulmuş varlıklara el konulması halinde Belçika'nın sorumlu tutulacağını açıkladı.
Rusya'nın dondurulmuş varlıklarına ilişkin konunun, 18 Aralık'ta Brüksel'de düzenlenecek AB Liderler Zirvesi'nde ayrıntılı şekilde ele alınması bekleniyor.
